Jak samemu przepowiadać pogodę - poradnik

Jak samemu przepowiadać pogodę - poradnik



CTTTRLKOQ -->http://wydawnictwogaj.pl/articles/jak-s ... a-miesiaca

Czy każdy może sam przepowiadać z powodzeniem pogodę, prognozować jej zmiany, zarówno na kilka jak i kilkanaście dni, a nawet najbliższe tygodnie i  miesiące? W czasach gdy korzystamy z pomocy  tysięcy stacji meteorologicznych,  setek specjalistów, sprzętu komputerowego, pomiarów i obserwacji satelitarnych, wydaje się to niemożliwe. A jednak… pogodę daje się, i to stosunkowo dobrze, przepowiadać.

Trzeba tylko uważnie  obserwować otaczającą nas przyrodę, zwierzęta, ptaki, rośliny, przedmioty martwe, chmury itp. Natura informuje nas w sposób nie gorszy, a śmiem nawet twierdzić, że niekiedy nawet bardziej wiarygodny i dokładny, niż martwe instrumenty pomiarowe meteorologów, na których opierane są prognozy prezentowane w  telewizji, radio, czy prasie co się będzie z pogodą działo.

Co więcej przepowiednie z obserwacji przyrody często pozwalają wyciągać  dosyć dokładne wnioski o zmianach długoterminowych,  na sporo tygodni, a nawet miesięcy naprzód, czego jak na razie nie jest w stanie robić współczesna meteorologia. (Zbigniew Przybylak, autor książki)

Jak samemu przepowiadać pogodę to książka, w której zawarto informacje zgromadzone wcześniej w trzech mniejszych tomikach. Wzbogacone zostały one o dodatkowe informacje oraz szereg barwnych ilustracji.

Książka z pewnością przyda się ogrodnikom, rolnikom, działkowcom a także wszystkim zainteresowanych zjawiskami pogodowymi.

Poradnik Jak samemu przepowiadać pogodę składa się z  III części:

Część I: Przepowiednie pogody z obserwacji przedmiotów, zwierząt, ludzi i roślin
Część II: Przepowiednie pogody z obserwacji słońca, księżyca, chmur, wiatru, mgły, rosy, ciśnienia
Część III: Przysłowia, przepowiednie ludowe i okresy wróżebne

Poradnik zawiera:
- praktyczne reguły prognozowania pogody w oparciu o obserwacja zachowania licznych zwierząt, ptaków, roslin, rzeczy oraz odczuć ludzi
- reguły prognozowania pogody w oparciu o zjawiska atmosferyczne m.in. wygląd chmur, nieba, wiatr, mgłę, rosę, stan atmosfery, ciśnienie, położenie i wygląd ciał kosmicznych Księżyca i Słońca, zmiany kwadr Księżyca
- prezentuje szczegółowo sposoby prognozowania pogody w oparciu o reguły meteorologii ludowej zawartej w przysłowiach i tzw. okresach wróżebnych
- zawiera bardzo obszerny zbiór najważniejszych ludowych przysłów meteorologicznych, objaśnienie odnośnie ich znaczenia i interpretacji.

Jeśli ktoś jest zainteresowany to wyślę egzemplarz na pocztę.


*************


KAŻDY MOŻE PRZEPOWIADAĆ POGODĘ...

Czy rzeczywiście każdy może sam przepowiadać z powodzeniem pogodę, prognozować
jej zmiany zarówno na kilka, jak i kilkanaście dni, a nawet najbliższe tygodnie i miesiące?
Oczywiście tak, pod warunkiem, że umie się czytać księgi natury i kosmosu.

Zapomniane kody z najmądrzejszych ksiąg

Jednak w drugiej połowie XX wieku i początkach XXI wieku dosyć skutecznie oduczyliśmy się tej sztuki. Nie potrafimy więc często rozszyfrować informacji z kart ksiąg podanych nam przez Stwórcę. Tak dzieje się nawet wtedy, gdy zostały one napi­sane największymi i wyraźnymi literami. Stąd nawet wykształceni ludzie nie są wstanie przewidzieć pogody na najbliższe kilka godzin. Nie lepiej często jest nawet z rolnikami, ogrodnikami, rybakami, leśnikami, żeglarzami i innymi ludźmi pracującymi lub będą­cymi w ścisłym kontakcie z przyrodą. Jaka jest tego przyczyna?

Załamany przekaz dawnej wiedzy

Po pierwsze załamał się tradycyjny przekaz wiedzy z zakresu tradycyjnej, naturalnej i ludowej metrologii między pokoleniami. Przyczyniły się do tego głównie media, oferując codzienną porcję pogodowych prognoz. Tradycyjny przekaz załamał się również wskutek nieuzasadnionego ośmieszania i lekceważenia dawnych prostych metod prognozowania przez badaczy i naukowców zajmujących się naukową meteorologią. Połączone to było z nadmiernym zaufaniem do możliwości prognozowania przebiegu zjawisk pogodowych wyłącznie w oparciu o najnowocześniejsze metody pozyskiwania danych o stanie atmos­fery oraz ich przetwarzania z wykorzystaniem różnych modeli komputerowych. Dzisiaj wiemy, że mimo tysięcy stacji meteorologicznych, setek specjalistów, sprzętu kompute­rowego, pomiarów i obserwacji satelitarnych prognozowanie nawet na kilka dni naprzód bywa trudne i często zawodne. A za niemożliwe uznaje się wiarygodne przewidywanie pogody na tydzień, dwa, miesiąc, kilka miesięcy czy rok naprzód. Tymczasem takie pro­gnozy niekiedy z powodzeniem udaje się stawiać w oparciu o dawne metody zarówno meteorologii ludowej i naturalnej. Tą drugą nazwą obejmuję pewne - uznane wtedy za naukowe - tradycyjne metody z początków XX wieku, które bazowały na obserwacji natury oraz zjawisk kosmicznych m.in. rytmów Księżyca. Jak to jest możliwe?
Na to pytanie w pewnym sensie ma odpowiedzieć ten poradnik. Jest to zbiór roz­maitych sprawdzonych często przez pokolenia reguł i porad spisanych w dawnych po­radnikach meteorologii. Wtedy jeszcze nie patrzono z przymrużeniem oka na ludowe i naturalne reguły prognozowania pogody. Oczywiście w poradniku są także zaprezen­towane metody prognozowania pogody przydatne dla każdego w oparciu o zjawiska przyrodnicze, atmosferyczne i kosmiczne w pełni akceptowane nadal przez współcze­sną najbardziej naukową metrologię.

Harmonia dawnego z nowym

Poradnik nie ma zachęcać do rezygnacji z prognoz współczesnych meteorologów. Warto je doceniać i wykorzystywać, bo nie ulega wątpliwości że znajomość zjawis' atmosferycznych osiągnięta wskutek nowoczesnych badań wielokrotnie bywa bardzo przydatna i pozwala też skutecznie przewidywać przebieg pogody. Zadaniem porad­nika jest ponowne docenienie i wykorzystanie do prognozowania stanu aury dawnej zapomnianej wiedzy. Wielokrotnie bowiem ona nadal okazuje się bardzo przydatna, zwłaszcza dla ogrodników, rolników, leśników. Chodzi najbardziej o harmonijne wy­korzystanie dawnej i nowej wiedzy. Dodam, że np. dla ogrodnika często warunkiem skutecznego działania nie będzie tylko ogólna znajomość przebiegu pogody w kraju, ale przede wszystkim znajomość przebiegu w jego regionie. A taka prognozę często lepiej udaje się postawić, obserwując lokalną przyrodę niż ekran telewizora. Podobnie rzecz ma się z prognozami długoterminowymi.

Pogoda zapisana w przyrodzie

Pogodę daje się i to stosunkowo dobrze przepowiadać, jeżeli tylko uważnie potrafimy obserwować otaczającą nas księgę przyrody, zwierzęta, ptaki, rośliny, przedmioty martwe, chmury itp. Poszczególne jej elementy informują nas - w sposób nie gorszy, a śmiem na­wet twierdzić, że niekiedy nawet bardziej wiarygodny i dokładny, niż martwe instrumenty pomiarowe meteorologów, na których opierane są prognozy prezentowane w telewizji, radiu czy prasie - co się będzie z pogodą działo. Co więcej, przepowiednie z obserwacji przyrody często pozwalają wyciągać dosyć dokładne wnioski o zmianach długotermino­wych, na wiele tygodni, a nawet miesięcy naprzód, czego niestety raczej nie jest w stanie robić współczesna meteorologia zarówno z racji bardzo kosztownych analiz tego typu, jak i dużej niesprawdzalności, nieprawdziwości, zawodności prognoz. Informacje z sa­telitów, komputerów, wykonywanych map pogody, pozwalają bowiem z reguły stawiać tylko dobre prognozy krótkoterminowe. Są one na pewno bardzo potrzebne i przydatne. Niemniej z drugiej strony szkoda, że to właśnie one oduczyły i oduczają bardzo skutecznie kolejne pokolenia od nauki samodzielnego przepowiadania pogody oraz sprawiają że zo­stała mocno zapomniana cała bardzo dawna tradycja meteorologiczna.

Nie krzywdzić wielowiekowego doświadczenia

Czynnikiem, który sprawił również, że zapomniano o prostych sposobach pro­gnozowania pogody przydatnych każdemu ogrodnikowi, rolnikowi, działkowiczowi, także wędkarzowi, turyście, wycieczkowiczowi było, o czym też wspominałem już wyżej, z lekka ironizujące i lekceważące dawną tradycję i wiedzę meteorologiczną po­dejście współczesnej nauki. Traktuje ona wiele reguł ludowych, szczególnie przysłów meteorologicznych, jako godnych co najwyżej lamusa, zainteresowania historyka, hobbysty, ale niemających żadnego prawie praktycznego zastosowania w przewidy­waniu przebiegu pogody.
Uważam tego rodzaju podejście za nadzwyczaj krzywdzące i niewłaściwe. Od wielu lat pogłębiam wiedzę na ten temat, gromadzę publikacje, informacje, fakty, korzystam również z ustnych przekazów, obserwacji, często wieloletnich, ludowych meteorologów. Co więcej, próbuję także zdobytą wiedzę wykorzystywać do progno­zowania pogody, zwłaszcza w okresach długoterminowych. Przepowiednie takie pu­blikuję systematycznie od 1993 roku.
W „Ekologicznym Poradniku Księżycowym" wydawanym rok rocznie przez Wydawnictwo Gaj, jak i różnych kalendarzach, gazetach, czasopismach, mediach elektronicznych. I w opinii moich licznych Czytelników, czego dowodem jest kore­spondencja na ten temat, większość prognoz była bardzo trafna. Można to również łatwo sprawdzić, m.in. przeglądając wymienione publikacje. Dodam dodatkowo, że prognozy przygotowuję zawsze z około rocznym wyprzedzeniem. To jeszcze bar­dziej utwierdza mnie w podziwie dla dawnej mądrości, której pewien fragment udo­stępniam Czytelnikom w tym poradniku. Jestem pod urokiem dawnej wiedzy i ro­śnie ma pokora względem niej. Mam głębokie przekonanie, że trzeba dawną tradycję na powrót docenić. Mimo wszelkich klimatycznych zmian ciągle jest ona bardzo war­tościowa, przydatna i warto z niej korzystać, także wtedy, gdy nadal nie rezygnuje się z prognoz w prasie, radiu czy telewizji.

Wersja rozszerzona

Poradnik, który trzymasz w ręku, Drogi Czytelniku, jest chyba najobszerniejszym w ostatnich dziesięcioleciach zbiorem praktycznych reguł meteorologicznych. Jest on uzupełnioną, poprawioną i rozszerzoną wspólną wersją trzech mniejszych poradni­ków „Jak samemu przepowiadać pogodę?" wydawanych w latach dziewięćdziesiątych XX wieku. Spotkały się one z życzliwym przyjęciem. Stąd zamysł wznowienia całości tym razem w jednym obszernym tomie. W pierwszej części poradnika zaprezentowa­łem fakty, które pozwalają prognozować pogodę w oparciu o obserwacje zachowania zwierząt, roślin, rzeczy odczuć ludzi. Pochodzą one zarówno z licznych czasopism, starych kalendarzy, książek, jak i zapisków zebranych od osób przestrzegających daw­nej tradycji, a także skromnych własnych obserwacji. W drugiej części przytoczone zostały reguły prognozowania pogody w oparciu o zjawiska atmosferyczne, m.in. wy­gląd chmur, nieba, wiatr, mgłę, rosę, stan atmosfery, ciśnienie, położenie i wygląd ciał kosmicznych Księżyca i Słońca, zmiany kwadr Księżyca.
Trzecia część poradnika prezentuje bardziej szczegółowo sposoby prognozowania pogody w oparciu o reguły meteorologii ludowej zawartej w przysłowiach. Znajduje się w niej bardzo obszerny zbiór najważniejszych przysłów meteorologicznych, objaśnie­nie odnośnie ich znaczenia, interpretacji. Omówione zostały tzw. okresy wróżebne. Prezentujemy w tej części również kalendarz przyrody, a także wskazówki dotyczące powiązania prac ogrodniczych z rytmami przyrody.
Mam nadzieję, że przygotowany poradnik pozwoli nie tylko docenić dawną wiedzę i tradycję, ale okaże się przydatny dla każdego ogrodnika, rolnika, działkowca, turysty, wędkarza czy miłośnika przyrody, także meteorologii.

Zbigniew Przybylak


CZESC I
PRZEPOWIEDNIE Z OBSERWACJI PRZEDMIOTÓW, ZWIERZĄT, LUDZI I ROŚLIN
- CZYLI PRZEPOWIEDNIE POGODY NA PODSTAWIE OBSERWACJI RZECZY MARTWYCH

Prognozować zmiany pogody w najbliższych dniach z powodzeniem można, obserwując zmiany wyglądu przedmiotów i rzeczy martwych znajdujących się w naszym najbliższym otoczeniu w mieszkaniu, domku gospodarczym, na podwórzu, polu, działce, zagrodzie, w otaczającym nas naturalnym środowisku.

Dlaczego jest to możliwe? Wyjaśnienie tego nie jest rzeczą skomplikowaną. Zmiany wyglądu rzeczy i przedmiotów podyktowane są głównie ich właściwościami higroskopijnymi, mówiąc prościej - wrażliwością na zmiany wilgotności powietrza nas otaczającego. Z kolei to zjawisko połączone bywa z różnymi czynnikami określającymi pogodę, m.in. temperaturą, ciśnieniem powietrza, zawartością pary wodnej, a także oświetleniem, elektrycznością. Wiadomo bowiem z obserwacji, że wraz z następującą zmianą pogody, stanu atmosfery, już w początkowym okresie dochodzi do odpowiedniego zwiększenia lub zmniejszenia wilgotności powietrza, elektryczności atmosfery, przejrzystości powietrza i wielu innych czynni­ków, które z kolei powodują zmianę stanu, formy, wyglądu, barw, skupienia itp. przedmiotów, rzeczy. A oto, co możemy prognozować, obserwując:

Atmosfera (przejrzystość, zapachy, dźwięki)

Przed burzą, nadchodzącą dżdżystą pogodą, zapachy unoszące się w powietrzu są silniejsze i ła­twiej wyczuwalne, intensywniej pachną zioła, sko­szona łąka itp.
Gdy zbliża się słota, deszcz lepiej słyszymy wszystkie hałasy, odległe dźwięki np. stukot pociągu.
Deszcz, burzę zapowiada również lepsza widoczność oddalonych przedmiotów. (patrz też: góry, powietrze).

Cukier

Dosyć często do prognozowania pogody używano dawniej cukru. Po wrzuceniu do fili­żanki czarnej kawy małej bryłki powstanie, po rozpuszczeniu się kryształków, grupa pęche­rzyków. Z ich zachowania można przewidywać o następującej w najbliższym czasie pogodzie. Jeżeli pęcherzyki pozostaną na środku filiżanki i tam znikną, możemy wnioskować, że pogoda za­powiada się ładna, w miarę stabilna. Z kolei jeżeli pęcherzyki rozejdą się i zginą między środkiem i brzegiem filiżanki, będzie zmiana raczej na aurę mniej przyjemną. Gdy bąbelki rozpłyną się do brzegów filiżanki i tam zginą, zapowiada to w zimie śnieg, a w lecie deszcz. Jednak opady z reguły nie są długotrwałe. Jeśli natomiast pęcherzyki popłyną aż do brzegów filiżanki i rozejdą się po bokach, wróży to latem i wiosną długotrwały deszcz, zaś zimą śnieg, nieraz dosyć obfity.

Drewno

Z obserwacji wiemy, że dobrze wysuszone drewno łatwo zmienia swą objętość wraz ze zmia­nami pogody. Dla przykładu - w okresach bar­dziej wilgotnych drzwi zewnętrzne zamykają się trudniej, bo popularnie mówiąc, nieco pęcznieją. Tę właściwość wykorzystuje się w prognozowaniu pogody, jako że zmiany stanu drewna zaczynają się wraz z pierwszymi oznakami zmiany aury, a więc niejako wyprzedzają wyraźnie okresy bardziej suchej lub mokrej pogody. Tak więc gdy suche drewno, także w postaci różnych sprzętów, zaczyna pęcznieć, bywa oznaką , że nastąpi okres pochmurny z wiatrem lub deszczem. W trakcie zimy, podczas jasnej mroźnej pogody bywa to zapowiedzią łagodniejszych mrozów i często towarzyszącej temu odwilży.
 
Dym

Popularnym prognostykiem bywa dym z komi­nów, oczywiście najlepiej połączonych z piecem opalanym drewnem lub węglem. Jeżeli panuje cisza w powietrzu, wiatr jest słaby, a mimo tego dym nie chce iść do komina, ale się wciska na dół, nierzad­ko zasnuwając, szczególnie przy rozpalaniu pokój, również gdy po wyjściu na zewnątrz ściele się po ziemi, nastąpi zapewne wiosną, latem i jesienią deszcz, a zimą odwilż. Przeciwnie, dym wzbijający się prosto w górę, zwłaszcza rano, również gdy wychodząc z ko­mina, nie rozdziela się, a unosi się jednym słupem pro­sto do góry, zapowiada słońce i pogodę, zimą mróz.

Głos

Jeśli w cichy, spokojny, w miarę pogodny wieczór słychać głośniej niż zwykle, a przy tym znacznie wyraźniej, dokładniej i ze znacznie większej odległości niż zazwyczaj: szum, klak­sony samochodów, warkot ciągników, motorów, turkot pociągów, bicie dzwonów, porykiwania krów i nawoływania innych zwierząt, śpiewy ptaków, szum wody, nawoływanie ludzi jest to oznaką, że w powietrzu pojawiło się więcej pary wodnej, stało się ono gęstsze. Jaki z tego prognostyk? Prawdopodobnie na­stępnego dnia pojawią się chmury i będzie deszcz.

Góry

Przebywając w górach, zwłaszcza w rejonach ze szczytami skalistymi widocznymi z daleka można prognozować zmiany aury z wyglądu obserwowanych pięknychwyniosłości. Gdy w trakcie parnego dnia góry wydają się być otoczone mgłą, najprawdopodobniej nastąpi bu­rza. Gdy w dosyć pogodny dzień sylwetki oddalonych szczytów stają się dobrze widoczne albo znacznie lepiej niż poprzednio (przybliżyły się wyraźnie w porównaniu z dniem poprzednim), bywa to niezawodną zapowiedzią zmiany pogody na bardziej deszczową, dżdżystą. Podobną prognozę można postawić, gdy szczyty stają się wspaniale widoczne rankiem. Często już po południu pojawiają się chmury, a wieczorem albo w nocy deszcz.

Kamienie

Głazy, kamienie bardzo często zmieniają stan swej powierzchni. Raz są bardziej suche, innym razem spo­cone, czyli pokryte rosą. Podobne zjawisko można za­obserwować na kamiennych posadzkach, pomnikach, misach itp. Cóż zaś zapowiada większe zwilgotnienie? Bywa zapowiedzią czasu bardziej dżdżystego, pochmurnego, wilgotnego, okresu pogody niżowej często z wiatrem i deszczem. Zimą rosa albo większa ilość szadzi w czasie mroźnych i jasnych dni,sygnalizuje osłabienie mrozów i odwilż.