Biblia jest fascynująca pod każdym względem (czego dowodem są tysiące krytyków próbujących przez całe życie ją obalić) i myślę, że trzeba dzielić się dowodami na tą wyjątkowość. Na tym blogu tematykę stricte biblijną poruszyłem kilka razy, ale mam świadomość, że tego nigdy dość.
Teraz postanowiłem napisać coś, co w luźny sposób zainteresuje Czytelnika i być może skłoni go do sięgnięcia po tę wyjątkową Księgę. Takich faktów są setki, jeśli nie tysiące, ale nie o to chodzi, by zasypywać Was historią.
Jeśli interesują Cię moje poprzednie teksty na tematy biblijne, możesz je przeczytać klikając w tytuły:
Czy katolicy wyrzucili II przykazanie? Mit obalony
22 zasady (zamiast) rozwoju osobistego, które Biblia przedstawia od +2000 lat
5 cytatów z Nowego Testamentu, które zmieniły świat na zawsze
Mam nadzieję, że sięgniecie po Biblię dzięki tej nowej wiedzy.
Powstanie i pochodzenie Biblii
1. Co oznacza słowo Testament w kontekście Biblii
„Testament” był innym określeniem „przymierza” i oznaczał umowę, kontrakt, pakt. Stary Testament oznacza starodawne Przymierze między Bogiem a Jego ludem. Nowy Testament to nowe przymierze, które nie obejmuje już wyłącznie Żydów (biblijnych), ale wszystkich ludzi.
2. Skąd pochodzi określenie Testament
Określenia „Stary Testament” i „Nowy Testament” odnoszą się do proroctwa z Księgi Jeremiasza (31,31-34). Kiedy Jeremiasz, podobnie jak wielu proroków, zapowiadał chwalebną przyszłość dla Izraela, powiedział, że Bóg zawrze Nowe Przymierze z Domem Izraela. Tekst ten został w całości zacytowany w Nowym Testamencie (Hbr 8,8-12), co niewątpliwie wpłynęło na decyzję Kościoła o nazwaniu pism, które dodał do swego kanonu Nowym Przymierzem”, czyli „Nowym Testamentem”. Określenie to pozwoliło Kościołowi dostrzec także istotną relację tych pism do wcześniejszych świętych pism żydowskich, które można było nazwać księgami „Pierwszego Przymierza”, czyli „Starego Testamentu”. Sam Jezus również związał swoją mękę zjeremiaszowym Nowym Przymierzem (por. l Kor 11,23-27), a księgi Nowego Testamentu opisują, jak w Jezusie Chrystusie wypełniają się obietnice zawarte na kartach Starego Testamentu.
3. Dlaczego niektóre apokryfy należało odrzucić
Część ksiąg apokryficznych była tworzona przez gnostyków w celu zmanipulowania chrześcijan i przeciągnięcia ich na własną wiarę. Co ciekawe, powstanie gnozy przypisuje się Szymonowi Magowi, który w Dziejach Apostolskich opisany jest jako człowiek próbujący za pieniądze “kupić dar Ducha Świętego”. Od jego imienia pochodzi też słowo “symonia” oznaczające przestępstwo kupna/sprzedaży urzędów kościelnych.
4. Jak długo, gdzie i za czyją sprawą powstawała Biblia
Biblia pisana była przez 1500 lat na trzech kontynentach (Azja, Afryka i Europa), ma 40 autorów różniących się pod wieloma względami (praca, stanowisko, pochodzenie, itp), a jednak wszystkie księgi łączą się odniesieniami, historią i wzajemnie uzupełniają.
5. Co oznacza słowo Biblia
Słowo “Biblia” pochodzi z języka greckiego, która oznacza “zwoje” lub “księgi”. Greckie słowo z kolei pochodzi od nazwy starożytnego miasta Byblos, którego mieszkańcy specjalizowali się w wytwarzaniu materiałów piśmienniczych i od których grecy te materiały pozyskiwali. Inne źródła podają, że grecy zapożyczyli to słowo z języka egipskiego, gdzie miało oznaczać papirus lub “czcigodną i świętą księgę”.
6. Skąd niektóre niejasności w przekładach
Niektóre niejasności i problemy z przekładem biorą się z tego, że Żydzi przepisując księgi Starego Testamentu w języku hebrajskim posługiwali się pismem nieuwzględniającym samogłosek.
7. Ogromne poświęcenie kopistów starożytnych
Pismo Święte było przepisywane nie tylko często i dokładnie, ale też za ogromną cenę i pod ogromnym ryzykiem. W roku 303 cesarz Dioklecjan wydał edykt zakazujący chrześcijanom sprawowania kultu i nakazujący niszczyć Pismo Święte. Nakazywał też starcie kościołów z powierzchni ziemi, a ludziom uparcie trwającym przy wierze odbierał status osoby wolnej.
8. Najstarszy zachowany zbiór Nowego Testamentu
Najstarszym katalogiem ksiąg Nowego Testamentu jest tzw. Kanon Muratoriego spisanym po grecku w Rzymie ok 180 roku. Niektóre księgi, jak List do Hebrajczyków, List Jakuba, dwa Listy Pawła i Trzeci List Jana zostały pominięte. Zawiera on natomiast apokryficzną Apokalipsę św. Piotra. Dokument ten został odkryty w 1740 roku przez bibliotekarza nazwiskiem Muratori (stąd nazwa).
9. Podział na rozdziały
Podział na rozdziały i wersety nie był planowany przez natchnionych autorów Biblii. Został on wprowadzony dużo później. Podzielenie ksiąg biblijnych na rozdziały przypisuje się angielskiemu duchownemu Stephenowi Langtonowi, późniejszemu arcybiskupowi Canterbury. Dokonał on tego w połowie XIII wieku, gdy wykładał na Uniwersytecie Paryskim.
10. Wszystko dzięki mnichom
Podobnie jak wiele innych ksiąg starożytnych, przetrwanie Biblii do czasów współczesnych zawdzięczamy średniowiecznym kopistom (głównie mnichom), którzy przepisywali księgi i niestety niejednokrotnie wprowadzali w nich pewne zmiany. Zamierzone czy nie, sprawiają one, że konieczne jest jeszcze dokładniejsze poszukiwanie i badanie jak najstarszych tekstów celem uniknięcia uznania tych zmian za treść oryginału.
11. Dwa główne tłumaczenia Biblii i znaczenie nazw
Najsłynniejsze dawne tłumaczenia Biblii to Septuaginta (Stary Testament tłumaczony aż przez 70 specjalistów żydowskich) oraz Wulgata, czyli tłumaczenie łacińskie dokonane przez św. Hieronima, które było podstawą liturgii aż do XX wieku. Słowo wulgata pochodzi od łacińskiego słowa vulgus i ma oznaczać Biblię dla ludu.
12. Od kiedy w Polsce?
Pierwszym zachowanym śladem polskich przekładów Pisma Świętego są cytaty biblijne zawarte w Kazaniach świętokrzyskich z początku XIV wieku.
Wpływ reformacji Lutra na Biblię
13. Dlaczego Biblia była na Indeksie?
Z powodu mnogości fałszywych, przerobionych i “obciętych” tłumaczeń oraz przekładów Biblii tworzonych przez protestantów, Kościół katolicki mieścił Biblię na Indeksie Ksiąg Zakazanych i pozwolił na jej studiowanie wyłącznie pod opieką wykształconego duchownego (słuchanie w kościele). Wcześniej, niektóre synody zabroniły świeckim czytania Pisma Świętego. Uczyniły to synody w Tuluzie (1225 r.), w Taragonie (1233 r.) i w Oksfordzie (1108 r.), zakazy te miały jednak charakter miejscowy, gdyż dotyczyły tylko pewnych prowincji kościelnych z uwagi na obecne tam konkretne herezje głoszone przez zwolenników np. J. Wiklifa czy albigensów i waldensów.
14. Samodzielna analiza a błędy i herezje
Pismo Święte nie nadaje się do analizy, interpretacji i nauczania w formie dosłownej, bez przygotowania teologicznego. Wyjąwszy odpowiednie cytaty z kontekstu można “udowodnić”, że
- Boga nie ma
- Bóg ma pióra
- Ludzie żyli z dinozaurami
- Ludzie osiągali wiek niemal 1000 lat
- Słońce krąży po nieboskłonie (wokół Ziemi), a nie odwrotnie
- i wiele innych, które nabierają sensu dopiero w kontekście i w zestawieniu z faktami archeologicznymi, wiedzą nt ówczesnych mitów, praktyk religijnych i przekonań
15. Niewygodne księgi? Do kosza!
Marcin Luter usunął z kanonu Biblii księgi, które przeczyły jego teoriom “teologicznym”. Księga Mahabejska obalała jego teorie o nieistnieniu Czyśćca, a Jakub w swoim liście nazywał wiarę bez uczynków martwą i bezwartościową. W celu odrzucenia autorytetu Kościoła chciał także usunąć listy św. Pawła nakazujące wiarę zarówno w Pismo jak i ustnie przekazaną Tradycję (obalało to więc zasadę Sola Scriptura), jednak opór wiernych miał ponoć na to nie pozwolić.
16. Mit założycielski reformacji
Kłamstwem jest, jakoby przed Lutrem, z powodu “zatwardziałości” Kościoła nie istniały tłumaczenia Biblii na język niemiecki. Przypisuje się mu pierwsze takie tłumaczenie, co jest zwykłym oszustwem.
Przed ML istniały już następujące tłumaczenia:
- gotyckie tłumaczenie Ulfilasa z IV wieku
- tłumaczenia z IX wieku inicjowane przez Charlemagne’a
- Nowy Testament z Biblii Augsburgskiej z 1350r
- tzw. Wenzelsbibel z ok. 1390 roku
- zanim Luter w ogóle się urodził, w 1466 roku Johannes Mentelin drukował już niemieckojęzyczną Biblię w Strasburgu, którą stworzył na podstawie kolejnej na tej liście, czyli…
- czternastowieczny przekład Wulgaty na niemiecki z okolic Norymbergi
- w latach 1478-1479 dwie wersje Biblii w “niższym niemieckim” wydawane były w Kolonii
- w 1494 roku wydano kolejną niemieckojęzyczną Biblię w dialekcie Lubeck
- w 1522 opublikowano ostatnią przedluterańską Biblię w języku niemieckim (dialekt “niższy saksoński”)
W sumie szacuje się, że przed Lutrem istniało 18 różnych, kompletnych przekładów na język niemiecki. Przekładów fragmentarycznych (np. poszczególnych ksiąg, psalmów itp) istniało wielokrotnie więcej.
17. Sola Heretica
Zasada “Sola scriptura” jest niebiblijna. Jej uzasadnienie biblijne jest niemożliwe nawet po usunięciu przez Lutra “niewygodnych” ksiąg. Wspomniane wyżej listy Św Pawła nakazują bowiem wiarę w słowo upoważnionego autorytetu kościelnego, zamiast wyłącznie w Pismo (które zresztą wtedy nie było oczywiście spisane, złożone, a kanon ustalony) [2 Tes 2,15 / 2 Tes 3,6].
Zasada ta zakładałaby też, że chrześcijanie pierwszych wieków całkowicie się mylili, bowiem część z nich nie miała dostępu do świętego tekstu w ogóle, a później aż do Gutenberga książki były tak drogie, że wyłącznie elita europejska mogła sobie na nie pozwolić. Koniecznie trzeba też przytoczyć 2 List św. Piotra 1,19-21, gdzie dosłownie i bez metafor czytamy, iż Pismo nie jest do samodzielnego i prywatnego wyjaśniania, ponieważ nie z woli ludzkiej, a pod kierunkiem Ducha Świętego powstało.
18. Nie sama wiara
Zasada “Sola Fide” zakładająca zbawienie przez samą wiarę niezależnie od uczynków jest niebiblijna. Jej dosłowne i niepozostawiające wątpliwości odrzucenie zawiera usunięty (z oczywistych teraz powodów) list Jakuba, w których nazywa on wiarę bez uczynków martwą [Jk 2, 14-19]. Na ogromną wagę czynów zwraca uwagę także [2 Tm 3,16-17] oraz [Mt 25,31-40] gdzie bezpośrednio widać, iż czyny wobec bliźniego są czynami wobec Jezusa.
Wyjątkowość i weryfikowalność Pisma Świętego
19. Od Stworzenia do Zmartwychwstania
Ciągłość i spójność Biblii jest zaskakująca w kontekście jej punktu kulminacyjnego i ostatecznego przeznaczenia, jakim jest Zmartwychwstanie Chrystusa. Prawo (Pięcioksiąg Mojżesza) stanowi fundament Chrystusa, księgi historyczne ukazują przygotowanie na Jego przyjście, dzieła poetyckie wskazują na Niego, Ewangelie podają zapis historycznego pojawienia się Chrystusa oraz oczywiście samo Zmartwychwstanie. Następnie Dzieje Apostolskie opowiadają o głoszeniu Dobrej Nowiny, Listy zawierają interpretację Jego osoby i słów, a Apokalipsa (dosł. objawienie) pokazuje wypełnienie się wszystkich rzeczy w Chrystusie.
20. Zbyt historyczny, by weń wątpić
Badacze twierdzą, że nieuznawanie rzetelności Nowego Testamentu wobec oryginału wymagałoby odrzucenia także całości dorobku klasycznej literatury starożytnej, bowiem żadne dzieło tamtych czasów nie może się równać z Nowym Testamentem pod kątem bazy biograficznej.
21. Niespotyka ilość rękopisów
Zdaniem F.E. Petersa, Nowy Testament był najczęściej kopiowanymi i najszerzej rozpowszechnianymi pismami starożytnymi. Ilość samych kopii greckojęzycznych to ponad 5600 kompletnych lub częściowych rękopisów, które kopiowano od II do XV wieku. Do tego należy dodać ok 10 000 kopii łacińskiej Wulgaty i ok. 9300 kopii wcześniejszych. Łącznie daje to ok. 25 000 rękopisów Nowego Testamentu, co w porównaniu z zachowanymi 643 rękopisami Iliady Homera (druga pozycja na liście największej ilości kopii) jest wręcz niewyobrażalną ilością. Co więcej, z wyjątkiem kilkunastu wersetów, cały Nowy Testament można byłoby odtworzyć z cytatów w innych dziełach.
22. Szekspir vs Jezus
John Lea w książce “The Greatest Book in the World” na stronie 15 zwraca uwagę, że teksty Szekspira, mimo że nie mają nawet 300 lat, są o wiele bardziej zniekształcone i niepewne, niż ponad 1800 letni Nowy Testament dzięki wielotysięcznej ilości zachowanych kopii.
23. Proroctwa o Zbawicielu tylko w jednej Księdze
Żadna inna religia, czy sekta poza chrześcijaństwem nie może “pochwalić się” świętym pismem, które zawierałoby faktyczne i spełnione proroctwo co do nadejścia ich proroka/zbawcy pochodzącego z ludu, a spisane byłoby na wiele lat, czy wieków przed jego pojawieniem się. Muzułmanie nie są w stanie wskazać żadnego proroctwa o nadejściu Mahometa, Budda pojawił się bez zapowiedzi, o fanatycznych sektach “chrześcijańskich” popularnych w USA nie wspominając.
24. Zapowiedzi setki lat przed Chrystusem
Chrystus już w Starym Testamencie został zapowiedziany bardzo dokładnie. Między innymi przepowiedziane zostały:
Czytamy tam też o czasie [Dn 9], mieście [Mi 5,1] i okolicznościach narodzin Jezusa [Iz 7,14], a także wiele szczegółów dotyczących Jego zmartwychwstania [Iz 53]
25. Proroctwa spełnione w historii świata
Żadna inna “święta księga” nie zawiera spełnionych proroctw, które potwierdziłaby historia. Biblia natomiast przepowiada (nie licząc przyjścia Jezusa):
- zniszczenie Edonu [Abd 1]
- upadek Babilonu [Iz 13]
- zniszczenie Tyru [Ez 26]
- zniszczenie Niniwy [Na 1-3]
26. Dzieje bez wybielania źródłem nieporozumień
Biblia opisuje zarówno nakazane jak i potępiane przez Boga praktyki, zachowania i zwyczaje. Nie ukrywa grzechów i wad nawet najważniejszych postaci. Przykładowo:
- wymienia grzechy patriarchów [Rdz 12,11-13] [Rdz 49,5-7]
- potępia grzechy ludu [Pwt 9,24]
- demaskuje cudzołóstwo króla Dawida z Batszebą i usiłowanie ukrycia tego [2 Sm 11-12]
- autorzy Ewangelii opisują przywary własne i Apostołów [Mt 8,10-26] [Mt 26, 31-56] [Mk 6,52] [Łk 8,24-25] [J 10,6]
- ujawnia niezgodę w Kościele [1 Kor 1,11; 15,12; 2 Kor 2,4]
Wiąże się z tym wiele nieporozumień, jak choćby wyciągane z kontekstu stwierdzenia mające świadczyć o “ciemnocie” przekazu biblijnego, np. “choroba jest karą za grzech”.
27. Nie pisał, nie podróżował, a zdobył świat
Jezus Chrystus nigdy nie spisał żadnej ze swoich nauk i szacuje się, że nie oddalił się od miejsca urodzenia o więcej, niż 300 km. Nie żył nawet 40 lat, a jednak Jego imię znane i powtarzane jest na całym świecie od 2000 lat. Bez znajomości Jego imienia i życiorysu nie byłoby możliwe zrozumienie ogromnej części literatury europejskiej.
28. Mit „braku dowodów”
Kłamstwem jest, jakoby nie było dowodów na istnienie Jezusa Chrystusa. Poza Ewangelistami i chrześcijanami o Jezusie piszą dość dokładnie (zważywszy na ich czasy) także ludzie niezwiązani lub wrodzy chrześcijaństwu.
Należą do nich m.in.:
- Korneliusz Tacyt
- Lukian z Samosaty
- Swetoniusz
- Pliniusz Młodszy
- Tallus
- Juliusz Afrykańczyk
- Flegon
- Mara Bar-Serapion
- Autorzy Talmudu Babilońskiego
- Józef Flawiusz
Przeczytaj więcej o historyczności Jezusa w poniższym artykule:
Historyczność Jezusa? Zobacz dowody, które rozwiewają wątpliwości (źródła pozachrześcijańskie)
29. NT spisany za wcześnie, by weń wątpić
Ocenia się, że nie ma już podstaw, by datować księgi Nowego Testamentu na okres późniejszy, niż 40-80 lat po Chrystusie. Rozpoczęcie ich spisywania (poza Listami oczywiście) było wymuszone przez szybkie rozrastanie się Kościoła i konieczność stworzenia zapisu pozwalającego spójnie przedstawiać Dobrą Nowinę. Okres 40-80 lat jest na tyle krótki, że trudno doszukiwać się znaczących błędów, zapomnienia, czy przeinaczeń, które mogłyby mieć miejsce, gdyby Nowy Testament spisywano po setkach lat (jak krytycy zakładali pierwotnie).
Ciekawostki i pozostałe informacje
30. Woltera przegrana z Biblią
Wolter, jeden z najbardziej znanych przeciwników Kościoła i katolicyzmu w historii prorokował, że za 100 lat Biblii już nie będzie. Proroctwo okazało się dość słabe, bowiem już 50 lat po jego śmierci Genewskie Towarzystwo Biblijne wykorzystywało podczas druku Biblii jego dom.
31. Urodziny to zło
Świadkowie Jehowy nie obchodzą urodzin, ponieważ jedyne dwa przypadki ich obchodzenia w Biblii zakończyły się morderstwami
32. Dobroczynne rolnictwo
Księga Powtórzonego Prawa zawiera przepis, zgodnie z którym podczas żniw należy pozostawić część plonów, tak by potrzebujący mogli je wziąć. Prawo to przez długi czas obowiązywało w chrześcijańskich państwach i w niektórych rejonach świata nadal funkcjonuje
33. Powiedzenia wzięte z Biblii
Wiele znanych powiedzeń, metafor i porównań pochodzi właśnie z Pisma Świętego. Na przykład:
- być Alfą i Omegą;
- kto sieje wiatr, zbiera burzę;
- salomonowa mądrość
- jak owca prowadzona na rzeź
- kozioł ofiarny
- manna z nieba
- kraina mlekiem i miodem płynąca
- egipskie ciemności
- zakazany owoc
- kolos na glinianych nogach
- wilk w owczej skórze
I wiele innych.
34. Pocieszenie na każdy dzień
W Biblii różne wersje zwrotu “Nie lękajcie się!” padają 365 razy, a więc wystarcza po jednym na każdy dzień roku nieprzestępnego.
35. Naukowe ciekawostki
Księga Hioba 26,7 mówi nam, iż Ziemia zawieszona jest w próżni. Zawiera też fragmenty mówiące o stale rozszerzającym się Wszechświecie, natomiast w całej Biblii znajdujemy wiele zaleceń medycznych, i “ciekawostek naukowych” rozumianych dopiero po tym, jak odkryli je badacze.
36. Prawie jedna Biblia co sekundę
Ocenia się, że średnio 50 egzemplarzy Biblii sprzedawane jest na świecie każdej minuty.
37. Wielki biznes przy okazji ewangelizacji
W samych Stanach Zjednoczonych aż 168 000 egzemplarzy Biblii jest kupowanych, sprzedawanych lub oddawanych innym. Rocznie w USA sprzedawanych jest ok 20 milionów sztuk i przynosi ok. 425 milionów dolarów przychodu.
38. Największy bestseller najczęściej kradziony
Biblia jest największym bestsellerem świata. Jest też najczęściej kradziona, co sugeruje, że ciągle zbyt mało się jej czyta.
39. Dobra Nowina prosto z nieba
Istnieje organizacja, która nielegalnie zrzuca egzemplarze Biblii na spadochronach na terenie Korei Północnej.
40. Izajasz jak celebryta
Iz 53,5 to najczęściej udostępniany cytat z Biblii w Internecie.
Czy katolicy wyrzucili II przykazanie? Mit obalony
22 zasady (zamiast) rozwoju osobistego, które Biblia przedstawia od +2000 lat
5 cytatów z Nowego Testamentu, które zmieniły świat na zawsze
Przypisy, odnośniki i źródła
Bibliografia:
“W obronie Świętej Inkwizycji” dr Roman Konik
Josh McDowell “Przewodnik apologetyczny”
N. L. Geisler i W. E. Nix “A General Introduction to the Bible”
Montgomery John W. “History and Christianity”
Greenslade S. L. “Cambridge History of the Bible”
Smith Wilbur M. “The Incomparable Book”
Internet:
Zwyczaj pozostawiania części plonów potrzebującym
Gnostyckie Ewangelie
Kradzieże Biblii
Biblia w Korei Północnej
Strach i niepewności w Biblii
Księga Hioba, rozdział 26
Fakty nt Biblii
Statystyki nt Biblii
Geneza nazwy Biblia
Byblos
Tłumaczenia Biblii na różne języki
Dlaczego Sola Scriptura jest niebiblijna
Dlaczego Sola Scriptura jest niebiblijna c.d.
List Jakuba
Niemieckojęzyczne przekłady Biblii
1001 rzeczy, które warto wiedzieć o Biblii
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz