Krótka historia wszystkiego - Ken Wilber
Recenzja książki uzytkownika Daniel Rydel z forum spolecznosc.grmg.pl
Wstęp
Jest kilka rodzajów, poziomów prawdy. Obserwując tylko zewnętrzne zachowanie lub fizjologię danej osoby, nie można zrozumieć wewnętrznych przeżyć tej osoby. To są 2 różne poziomy.
Wprowadzenie
Autor pokazuje dualizm i stara się go zintegrować w jedno.
Dualizm płciowy:
-mimo iż są pewne różnice biologiczne, różne cechy, jak i płcie można traktować na równi (bez oceny, że męski jest lepszy czy gorszy)
-pokazywanie mężczyzn jako tych, którzy ciemiężyli kobiety przez kilka (lub więcej) tysięcy lat stawia kobietę w świetle tej, która jest słaba i pozwala na gorsze traktowanie (czyli dalej utrzymywana jest nierówność)
-rozwiązaniem jest integracja, mężczyźni, aby nauczyli się być wrażliwszymi, a kobiety bardziej niezależnymi od związków, jakie tworzą
Dualizm kulturowy:
a) Wstępowanie - kultura Wschodu, która opiera się w dużej mierze na transcendencji, na pogardy dla ciała i doczesnego życia, często odrzuca zmysły, seksualność i Ziemię. Zbawienie jest poza Ziemią, stawia na Jedność i Pustkę.
b) Zstępowanie - kultura Zachodu, która sławi zmysły, seksualność, Ziemię, gardzi tym co transcendalne, stawia na Wielość.
Obydwie kultury walczą ze sobą i uważają drugą stronę za złą / błędną / niewłaściwą. Brak harmonii między nimi zagraża i Ziemi i możliwościom dotarcia do Nieba.
1. Duch-w-działaniu
Kosmos - natura, proces wszystkich obszarów istnienia.
1. Cały Kosmos składa się z holonów.
Holon to byt, który jest zarówno całością jak i częścią innej całości.
Cały atom jest częścią całej cząstki (kilka atomów). Cała cząstka jest częścią całej komórki. Cała komórka jest częścią całej tkanki etc. Każda całość jest częścią innej całości. Także Kosmos, który się rozszerza, jest częścią tego, który się pojawia. Idzie to zarówno w dół (cząstka cząstki) jak i w górę (całość całości).
2. Wszystkie holony ulegają 4 siłom:
a) odrębność - gdy nie zachowa odrębności przestaje istnieć
b) wspólnotę - jest częścią innej całości, bez tego przestaje istnieć
c) transcendencję - powstawanie kolejnych holonów
d) rozpuszczanie - rozkład holonu na subholony
3. Holony pojawiają się.
Teoria ewolucji się tutaj nie sprawdza. Wg. niej skrzydła rozwinęły się z przednich nóg, co musiało się toczyć kilkaset mutacji, a zwierzęta musiałyby mieć skrzydło-nogi. Mając skrzydło-nogi nie jesteś w stanie przetrwać selekcji naturalnej + spotkać takiego samego osobnika płci przeciwnej i się z nim złączyć.
Okazuje się, że powstają całkiem nowe, skomplikowane hologramy, bez śladów form pośrednich. Kosmos wydaje się tak rozwijać -olbrzymimi skokami w rozwoju.
Wszechświat wg. naukowców ma 12 miliardów lat. Obliczenia wskazują, że przez ten czas istnieje małe prawdopodobieństwo, aby przypadkowo wytworzyć chociaż jeden enzym, a popatrz ile enzymów mają tylko zwierzęta i ludzie.
"To nie przypadek porusza światem".
4. Holony pojawiają się holarchicznie.
Holarchia to proces, gdy całości stają się częściami nowych całości.
Nie chodzi o to, żeby nie było hierarchii, to niemożliwe. Aby hierarchia nie tworzyła dominacji, nie dopuszczaj do tego, aby określony holon chciał być jedynie całością, a nie częścią.
Odrzucenie hierarchii jest hierarchią. Uznanie, że klasyfikowanie jest złe, również jest klasyfikowaniem na złe i dobre.
5. Każdy powstający holon przekracza i jednocześnie zawiera holon(y) wcześniejszy(e).
Każda komórka wychodzi poza swoje składniki (cząstki), ale jednocześnie je zawiera.
2. Tajemny impuls
Wyższość i niższość holonów
Istnieją holony wyższe i niższe.
Niższe (np. komórki) zawierają się w wyższych (np. w ciałach), nie odwrotnie.
Jeśli zniszczysz niższe holony (komórki) to wyższe przestają istnieć (ciała).
Szanuj niższe holony, dzięki nim istniejesz, są częścią Ciebie.
Głębia
Głębia to ilość poziomów w holarchii.
Przy założeniu, że atomy mają głębię 1, to cząsteczki mają głębię 2, komórki 3 itd.
Ewolucja tworzy coraz większą głębię.
Przestrzeń
Przestrzeń to ilość holonów na danym poziomie.
Zawsze holonów wyższych (z większą głębią) jest mniej niż holonów niższych. Np. jest mniej cząsteczek niż atomów (pod względem ilości holonów).
Poziom o większej głębi ma mniej przestrzeni.
Duch (kosmiczna świadomość)
Jest poza poziomami, jest wszędzie.
Przekracza wszystko (najwyższy poziom), więc także zawiera wszystko.
Ludzka tożsamość może się na tyle rozszerzyć, że stanie się Duchem i będzie zawierać cały Kosmos.
Kierunek, cel Kosmosu
Kosmos jest ukierunkowany w stronę coraz wyższej głębi.
Im większa głębia holonu, tym Świadomość staje się większa, bardziej się rozumie.
Świadomość = Głębia = Duch
Skoro wszechświat ma kierunek to my także.
To, że Duch kieruje Kosmosem jest dużo bardziej prawdopodobne niż to, że był to przypadek.
Są mędrcy i mistycy, którzy np. budzą się pewnego ranka i odczuwają jedność z Kosmosem. Autor twierzi, że to "impuls ewolucji" - poszerzanie się Świadomości.
3. Aż nadto ludzki
Główne stopnie techniczno / ekonomicznego rozwoju:
a) zbieractwo
b) ogrodnictwo
c) rolnictwo
d) przemysł
e) informatyka
Każdy ze stopni związany jest z innymi światopoglądami, zasadami, wierzeniami. Różni się także pozycja mężczyzn i kobiet.
Zbieractwo (łowiectwo)
Od miliona do 400 tys. lat temu.
Rozdzielone role: mężczyźni - łowiectwo, kobiety - zbieractwo i wychowywanie dzieci.
Człowiek został odróżniony od małp i hominidów nie na zasadzie używanych narzędzi, lecz od momentu wprowadzenia mężczyzny jako ojca do rodziny.
Wbrew opinii głębokich ekologów (ekomaskulnistów), ludzie również wtedy niszczyli środowisko (głównie przez ignorancję). Oczywiście nie mieli wtedy takich możliwości jak obecnie.
Ogrodnictwo
Początek datuje się na około 10 tys. lat p.n.e.
Kobiety uprawiały ogrody, ok. 80% żywności wytwarzały kobiety. Mężczyźni polowali.
W tym okresie Bóg był utożsamiany z postacią kobiety.
Ekofeministki pochwalają ten okres, a przecież są przeciwne wszelkiej uprawie. Ekomaskulniści krytykują ten okres.
Rolnictwo
Od 4000 do 2000 lat p.n.e.
Motyki i kije zostały zastąpione pługami ciągniętymi przez zwierzęta, przez co kobiety nie mogły wykonywać takiej pracy. Całą żywność zaczęli produkować mężczyźni. Bóg był utożsamiany z postacią mężczyzny.
Jeśli płcie są mocno spolaryzowane (ich wartości są odmienne) - obydwie cierpią. To działo się w tej epoce.
Zaczęły tworzyć się nadwyżki żywności i mężczyźni zaczęli się rozwijać w różnych dziedzinach, pojawili się pierwsi mędrcy (w ok. VI wieku p.n.e.).
Przemysł
Przestała liczyć się siła ludzkich mięśni, lecz maszyn. Kobiety zapewniły sobie szybko prawo własności, głosowania itd.
Obecnie
Obecnie dzięki nauce wiemy jak nasze działania wpływają na środowisko, możemy pokonać ignorancję
O epokach
Autor odwołuje się do różnych "propagatorów" wcześniejszych epok. Pokazuje, że opierają się oni tylko na wybrakowanych informacjach i sukcesy tamtego okresu porównują z największymi problemami współczesności, próbując udowodnić, że tamte epoki były dużo lepsze.
Każda kolejna epoka mimo sukcesów, ma swoje nowe problemy.
Często z chaosu rodzi się nowy porządek.
4. Wielka postmodernistyczna rewolucja
Światopoglądy
"Różne stopnie rozwoju świadomości prezentują różne widzenie świata" - Świat jest inny w zależności od swoich zdolności poznawczych.
Nie ma jednego świata, który jest widziany przez różne mapy, Kosmos tworzy różne światy - metafora żołędzia - z niego powstaje dąb.
Modernizm i postmodernizm
Poprzez zrozumienie różnic między nimi, można zrozumieć "rewolucję w ludzkiej świadomości" i "umiejscowić Ducha" w postmodernizmie.
Paradygmat odzwierciedlenia (okres Oświecenia)
Zakłada, że jest sensoryczny lub empiryczny świat (dany z góry), który można poznać poprzez tworzenie map do niego. Ta idea pomija tworzącego mapę, który nie jest bezstronnym obserwatorem, ale częścią tego świata, uwikłaną w swoją historię.
Wraz z upływem czasu, tworzy całkowicie różne mapy.
Postmodernizm
Ani świat, ani obserwator nie są dane z góry, światopoglądy się rozwijają. Na postmodernizm dzieli się na 2 ścieżki: skrajny konstruktywizm oraz konstruktywizm ewolucyjny (umiarkowany).
Skrajny konstruktywizm
Wszystkie światopoglądy są względne, arbitralne, uwarunkowane kulturowo. To stwierdzenie samo w sobie jest poglądem, wierzenie w nie jest podejściem "nie ma żadnych prawd oprócz tej mojej", jest błędne.
Inną jego formą jest nihilizm: nie ma żadnej prawdy w Kosmosie, oparty na ego teoretyce i ignorowaniu prawdy.
Okazuje się, że światopoglądy są wymuszane przez Kosmos. Nie ma poglądów które mówią o tym, że mężczyźni rodzą dzieci, bądź to, że jabłka spadają w górę. Kosmos i bios ogranicza światopoglądy i nadaje im kierunek.
Konstruktywizm ewolucyjny
Każdy światopogląd ustępuje kolejnemu - w miarę upływu czasu ukazują się ograniczenia światopoglądu. Tworzy się chaos, destrukcja i z tego powstaje nowy system, mapa, światopogląd.
Różne światopoglądy, w zależności od kultury:
-zbieracka = archaiczny
-ogrodnicza = magiczny
-agrarna = mityczny
-industrialna = racjonalny
-informacyjna = egzystencjalny
Kartezjański dualizm
Paradygmat odzwierciedlenia głosił, że tworzący mapę nie miał wpływu na wizję świata. Dużo osób nadal popada w ten dualizm, sądząc, że dokładniejsza mapa (z uwzględnieniem kartografa) rozwiąże tę kwestię.
Hegel
Nie odrzuca całkowicie paradygmatu odzwierciedlenia, twierdzi, że filozofia nie powinna zajmować się korygowaniem mapy, lecz znalezieniem nurtów Kosmosu, z których myśl "nie może zboczyć". Myśli nie są tylko oceną rzeczywistości, ale wynikają z niej.
Nigdy nie można zboczyć od natury - światopoglądy są ukierunkowane przez Kosmos.
Wypieranie i przekraczanie
Żaden światopogląd nie zakładał, że zostanie wyparty. Nowe światopoglądy przekraczają stare i je zawierają. Wcześniejszy nigdy nie jest całkowicie błędny, nowy wydaje się całkowicie słuszny.
Nowsze światopoglądy mają swoje problemy, tworzą je wraz z powstaniem. Na początku nie są one zauważalne, widać je dopiero przed upadkiem danego światopoglądu. Światopogląd sam tworzy sobie ograniczenia.
Nowe światopoglądy przekraczają stare i je włączają, ale mogą ich także nie włączać, co jest bardzo niebezpieczne, np. Majowie, którzy wyniszczyli lasy, przechodząc z ery zbierackiej do ogrodniczej.
5. Cztery kąty kosmosu
Modernizm przyniósł wiele dobrego (np. zniesienie niewolnictwa), ale niesie ze sobą nowe problemy.
Jak wyjść poza modernizm (tylko za pomocą połączenia tych dwóch)?
1) Otwartość na stany świadomości przekraczające racjonalność.
2) Osadzenie (stanów) w systemach ekonomiczno - technologicznych.
Koncepcja czterech ćwiartek:
1) Lewa ręka (wnętrze) - wnętrze, Świadomość, subiektywizm
a) intencjonalna - emocje i wewnętrzne doświadczenia jednej osoby, subiektywna świadomość do której nie można dotrzeć w sposób empiryczny, opis holonu od wewnątrz
b) kulturowa (środowiskowa) - wspólne, wewnętrzne znaczenia, wartości, utożsamienia z innymi ludźmi, odnosi się do kolektywnego światopoglądu
2) Prawa ręka (powierzchnia) - powierzchnia, forma, obiektywizm
a) behawioralna - jest to podejście obiektywne i empiryczne (dotyczące indywidualnej jednostki), opis holonu z zewnątrz, dobrym przykładem jest podręcznik od biologii (sposób patrzenia i opisywania zjawisk - z zewnątrz)
b) społeczna - materialne formy wspólnot, baza kolektywnego światopoglądu, np. struktury (miast, wsi, państw)
Głębia
"Głębia to świadomość, a świadomość to głębia widziana od środka"
Indywidualne holony istnieję we wspólnotach o podobnej głębi
Głębia i kultura występują na wszystkich poziomach (ludzie, zwierzęta, rośliny i inne)
Każdy holon ma 4 ćwiartki
6. Dwie ręce Boga
Dwie ręce
a) Prawą rękę poznajesz przez obiektywne badania - percepcję.
b) Lewą rękę poznajesz przez komunikację - interpretację, czyli hermeneutykę.
Każda ćwiartka niesie innego rodzaju prawdę, uznanie wszystkich umożliwia łatwiejsze zestrojenie się z Kosmosem.
Chwilowe założenie: mózg (Prawa ręka) i umysł (Lewa ręka) to dwie różne rzeczy.
Interpretacje
a) Według empiryków interpretacja nie jest rzeczywista, ale bez niej nie moglibyśmy zrozumieć np. zawartości książki.
b) Jedne interpretacje są trafniejsze od drugich.
c) Interpretacje nie mogą być tylko subiektywnymi fantazjami, zależą od kontekstu "rzeczywistego" świata.
d) Brak umiejętności zinterpretowania danej sytuacji "zazwyczaj skłania umysł do obłędu" - ciężko mu się z tym "pogodzić", szuka wytłumaczenia i sposobów na zinterpretowanie danego wydarzenia.
e) Interpretacje, by były bardziej trafniejsze, buduj na podstawie 4 ćwiartek.
Konteksty
a) Kontekstów jest nieskończenie wiele.
b) Są jak holony - kontekst kontekstu itd. (jeden zawiera się w drugim).
c) Im więcej uwzględnionych kontekstów, tym interpretacja będzie szersza.
Głębia
a) "Im mniejsza głębia tym mniej wspólnego" - łatwiej utożsamić (poczuć zjednoczenie) z psem, z którym wiąże nas środowisko emocjonalne niż tylko ze skałą, z którą wiąże nas jedynie wspólna masa i grawitacja.
b) Im niższy holon, tym mniejsze wnętrze i świadomość, trudniej się z nim utożsamić - bakteria ma mniejszą świadomość od psa.
6. Zestrojony z kosmosem
Prawda
Prawda - zestrojenie się z tym, co rzeczywiste
Każda ćwiartka (intencjonalna, kulturowa, behawioralna i społeczna) zawiera swego rodzaju prawdę.
Każda z tych prawd jest w inny sposób oceniania, w zależności od danej ćwiartki
Prawda twierdząca
a) Dotyczy zewnętrznych aspektów, np. pada deszcz.
b) Można ją porównać do rzeczywistości, np. zobaczyć czy rzeczywiście pada.
c) Odnosi się do obiektywnej rzeczywistości, np. istnieje coś takiego jak deszcz.
Funkcjonalne przystosowanie
a) Ma cechy prawdy twierdzącej.
b) Różni się tym, że dotyczy całej sieci powiązań, np. zamiast żółwia -> całe środowisko żółwi i ich wzajemny wpływ na siebie.
Prawdomówność
a) Dotyczy wewnętrznych aspektów, np. przeżyć.
b) Oceniać ją można jedynie subiektywnie, np. wyciąganie interpretacji.
c) Narażona na celowe kłamstwa (także przed sobą samym), np. by kogoś zmylić.
Sprawiedliwość
a) Dotyczy przestrzeni kulturowej, np. wspólna tożsamość studentów.
b) Celem jest osiągnięcie wzajemnego zrozumienia i stworzenia ku temu kontekstu, np. wspólny język.
Prawdomówność i Sprawiedliwość dotyczą Lewej ręki.
Prawda twierdząca i Funkcjonalne przystosowanie to ręka Prawa.
Nieświadomość
a) Jest siedliskiem kłamstw.
b) Kłamstwa nie są zauważane nawet empirycznie - wykrywacz kłamstwa nie wykryje go, jeśli osoba poddana badaniu w nie wierzy.
c) Nieświadoma, błędna interpretacja siebie, powoduje często błędną interpretację innych.
Teoria systemów
a) Skupia się na ćwiartce społecznej.
b) Likwiduje redukcjonizm, polegający na patrzeniu tylko na ćwiartkę behawioralną.
c) Stwarza nowy redukcjonizm (o czym wyznawcy teorii systemów nie mają pojęcia) - cały czas ignoruje Lewą rękę.
Inne wnioski
a) Terapie mają różne interpretacje, bo skupiają się na różnych kontekstach.
b) Bez kulturowego tła, indywidualne myśli nie miałyby znaczenia.
c) Błędem jest mówienie, że prawda danej ćwiartki jest jedyną prawdą, tylko poprzez ich połączenie możemy odkryć "prawdziwą Twarz Kosmosu".
8. Dobro, prawda i piękno
4 ćwiartki opisywane są przez 3 języki:
1) prawa ręka (dolna i górna ćwiartka) opisywane są w języku "to"
nauka i technika, obiektywna natura, empiryczne formy (obejmuje to zarówno mózg jak i systemy społeczne), prawda twierdząca (indywidualne funkcjonalne przystosowanie)
2) górna lewa opisywana w języku "ja"
świadomość, subiektywność, self i wyrażanie siebie (włącznie ze sztuką i estetyką), prawdomówność, szczerość
3) dolna lewa w języku "my"
etyka i moralność, światopoglądy, wspólny kontekst, kultura, znaczenie intersubiektywne, wzajemne zrozumienie, stosowność, sprawiedliwość
Te trzy ćwiartki tworzą "wielką trójkę"
Modernizm odrzucił język "ja" i "my", zajmując się tylko językiem "to".
Pozytywne skutki modernizmu:
-rozróżnienie i oddzielenie od siebie self, kultury i nauki (wielka trójka)
-powstanie demokracji niezależnych od kościoła
-ruchy wyzwoleńcze kobiet i niewolników
-powstanie empirycznej nauki niepodporządkowanej mitologii i kościołowi
Złe skutki modernizmu:
-jedynie odróżnienie, a nie integrowanie ze sobą ćwiartek
-zdominowanie sfery "to" nad innymi
-nierówny rozwój sfer
-uważanie tego co nie da się opisać w języku "to" za nierzeczywiste
-pominięcie kartografa
Holizm jest redukcjonizmem. Zadaniem postmodernizmu jest zintegrowanie wielkiej trójki.
Wraz z rozwojem duchowym rozwijają się wszystkie ćwiartki.
Duchowa wielka trójka:
Budda - najwyższe ja
Dharma - "to" - duchowe urzeczywistnienie
Sangha - kultura Boska - "my"
Najwyższy stopień rozwoju jest wtedy, gdy każdy holon staje się Buddą.
9. Ewolucja świadomości
Stopnie ewolucji świadomości to stopnie jakie wewnętrzne "ja" przechodzi na drodze do najwyższego utożsamienia.
Czasami nie warto łączyć self z kulturą, jeśli kultura jest chora (być może ten kto nie przystosowuje się do społeczeństwa nazistowskiego jest "jedynym zdrowym na umyśle człowiekiem"). Dlatego też stopnie ewolucji świadomości będą opisywane jedynie w górnej lewej ćwiartce.
Gdy jedna ćwiartka działa nieprawidłowo (jest patologiczna), wpływa tak samo na inne ćwiartki.
Społeczeństwo
Społeczeństwa w różnych epokach mają różne stopnie świadomości.
Jednostki wybitne są na wyższym poziomie od reszty społeczeństwa.
Marginesy społeczne na niższym.
Społeczeństwo chce by utrzymać poziom społeczności (ściąga wybitnych na dół, a tych z dołu do góry, aby wyrównać poziom).
Podstawowe struktury świadomości
1 - czuciowo-fizyczna - doznanie i percepcja
2 - obrazowo-emocjonalna - impuls i obraz
3 - umysł reprezentujący - symbole i koncepcje - wg Kohlberga poczucie moralne prekonwencjonalne
4 - umysł zasady/roli (konop) - konkretne role, zasady - wg Kohlberga poczucie moralne konwencjonalne
5 - formalno-refleksyjna (formop) - wg Kohlberga poczucie moralne postkonwencjonalne
6 - wizja-logika - integrujący
7 - nadpsychiczna
8 - subtelna
9 - przyczynowa
Dodatkowy: niedualny - monitor na którym to czytasz, pustka, podstawa wszystkiego
Wyższe stany świadomości: nadpsychiczny, subtelny, przyczynowy i niedualny.
W rzeczywistości te poziomy nie są linearne (drabina), ale holarchiczne (czyli każdy następny zawiera poprzednie, wszystkie mają część wspólną).
Metafora drabiny, bowiem: niszcząc niski szczebel, wraz z nim upadają również te wyższe.
Nie znamy kultury, w której ten porządek (kolejność szczebli) byłby odmienny.
Ta drabina to tylko 1/3 rozwoju świadomości, jest jeszcze wchodzący i widok.
Self - wchodzący
Rzeczywiste działanie dokonuje się w tym kto wchodzi - self, poczucie siebie.
Żaden ze szczebli nie ma poczucia siebie.
Self utożsamia się ze szczeblami i tworzy różne rodzaje osobowości, różnego stopnia rozwoju wewnętrznego.
Dzieje się tak do czasu aż self spadnie z drabiny w całkowitą Pustkę.
Cechy self to utożsamienie, organizacja, wola, uwaga, obrona, metabolizm i kierowanie.
Żaden self nie jest "na" jakimś stopniu świadomości (może zawierać trochę jednego, drugiego, trzeciego, poza tym są regresje, spirale, chwilowe skoki, doświadczenia szczytowe itd.).
Kierunek
Kierowanie składa się z 4 popędów: odrębnosć, wspólnota, transcendencja self i rozpad self.
Na każdym ze szebli rozwoju wewnętrznego self ma 4 wybory kierunku rozwoju.
Niedobór lub nadmiar któregoś z kierunków tworzy patologię.
Na każdym szczeblu self może "stracić rękę lub nogę".
Fulcrum
Fulcrum - kroki na drabinie, proces odróżniania i integracji.
Ma strukturę 1-2-3
1) Utożsamienie - self ewoluuje i utożsamia się z nowym poziomem świadomości na który wchodzi
2) Przekroczenie - świadomość wychodzi poza ten poziom, odróżnia się od niego i przestaje się z nim utożsamiać przekraczając go
3) Włączenie - self utożsamia się z nowym, wyższym poziomem
Widok
Różne szczeble drabiny, wchodzący i jego kroki dają różne widoki.
Na każdym szczeblu świat jest inny.
Każdy szczebel daje inne potrzeby, utożsamienie i moralne postawy.
Patologia
Małe części self mogą utknąć na niższych szczeblach.
Jeśli na stopniach prekonwencjonalnych (np. wiek 3 - 4 lat) następuje powtarzający się i głęboki uraz, wtedy self może się rozszczepić bardzo głęboko i zatrzymać gwałtownie swój wewnętrzny rozwój.
Nawet patologiczne (zranione) self najczęściej idzie cały czas "do góry".
Self, którego moralność zatrzymała się w stopniach prekonwencjonalnych jest narcystyczne, egocentryczne, impulsywne i zaabsorbowane sobą.
Mała część self, może hamować rozwój większej poprzez symptomy nerwicowe bądź psychotyczne.
Stopnie duchowego rozwoju
Doświadczenia duchowe można mieć na każdym stopniu rozwoju.
Doświadczenia szczytowe (duchowe) mogą dawać motywację do przejścia na wyższy poziom rozwoju.
Przez stopnie przechodzi się po kolei (z 3 na 4, nie da się wskoczyć od razu na 7).
Doświadczenie szczytowe to przebłysk wyższych wymiarów, ale niemożność wejścia na ten poziom.
Ego
Istnieje pre-ego, ego i nad-ego.
Dawniej sądzono, ze wszystko co jest nie-ego jest Bogiem.
Jest to pretransowe złudzenie, gdzie pre-ego mylone jest z nad-ego.
Teorie zalecające nie-ego zalecają regresję, a nie transcendencję.
Szybki wzrost
Większe, szybsze tempo nie eliminuje stopni ani konieczności ich sukcesywnego pokonywania.
Przeskakując pomniejsze stopnie, świadomość musi wrócić, aby upewnić się czy bezpiecznie przyłączyła te obszary do nowego poziomu.
Religia płaskiej ziemi
Wspięcie się na jakiś poziom to co innego niż życie nim na codzień.
Można korzystać z wysokiego stopnia, ale samemu być na niskim (np. inteligentny nazista).
Nie można pominąć wzrostu ani rozwoju, dlatego też nie ważne jest czy ktoś osiągnął satori, lecz co robi na codzień.
Płaska ziemia to metafora traktowania duchowości na dualnym poziomie (albo Bóg albo ego) i nierozróżniania tego, że są różne jej poziomy.
Freud i Budda
Załóżmy, ze self składa się ze 100 jednostek.
Podczas rozwoju człowiek może zostawiać na niższych szczeblach kilka jednostek siebie (np. po 10).
W momencie, gdy wyższy szczebelek wymaga więcej self (np. 65 jednostek) niż mamy obecnie (np. 60), wtedy trzeba sięgnąć do niższych szczebli i zebrać te jednostki, które oderwały się od self.
Pomocna jest do tego np. psychologia Freuda, bez tego wejście na poziom Buddy może być niemożliwe.
10. W drodze do całości: część 1
Globalne mapy
Są elementami Prawej Ręki, a więc znowu pomijają Lewą Rękę (wnętrze).
Globalne perspektywy i mapy na niewiele się zdadzą bez rozwoju świadomości - posiadanie mapy, nie oznacza życia nią.
Perspektywa globalna nie jest wrodzona, często zdobywają ją jedynie elitarne jednostki.
Pierwotna matryca
Występuje u noworodków.
Dziecko jest utożsamione bardzo z czuciowo - fizycznym światem.
Nie ma JESZCZE różnicy między tym co wewnątrz i tym co zewnątrz.
Jest to faza 1, fulcrum 1.
Ten stopień jest PONIŻEJ dualizmu podmiotu i przedmiotu, nie ma niczego duchowego.
Związany jest z czystą fizycznością.
Stan narcystyczny, niemożliwe jest spojrzenie z perspektywy drugiej osoby.
Niektórzy teoretycy błędnie doszukują się tu duchowej świadomości, gdyż stan ten jest zupełnym jej przeciwienstwem.
Stany przedporodowe
Wilber określa je jako fulcrum 0.
Faza 1: stopienie z łonem.
Faza 2: odróżnienie, uraz porodowy.
Faza 3: integracja jako oddzielny organizm.
Self może cofnąć się do tego fulcrum i uwolnić różne podetapy i urazy za pomocą intensywnego stresu, niektórych narkotyków i medytacji.
Po szczegóły dotyczące podetapów narodzin odsyła do literatury Grofa, opisanymi jako podstawowe matryce okołoporodowe.
Fałszywe self
Self może mieć uraz na każdym fulcrum, w każdej z faz.
Możliwy błąd
Faza 1: self może pozostać tym stopieniu.
Faza 2: problem w odróżnieniu, nie potrafi odróżnić jasno i wyraźnie.
Faza 3: nie integruje i nie włącza poprzedniego poziomu, lecz go wypiera.
Może nie mieć, nie dopuszczać, bądź nie uznawać niektórych aspektów siebie.
Self zaczyna się okłamywać - fałszywe self.
Nieświadomość to w dużej części obszar na którym self kłamie.
Fulcrum 1
Z pierwotnej matrycy, po 4 miesiącach niemowle zaczyna fazę 2 - odróżnianie.
Do około roku powstaje "fizyczne self.
Zaburzenia fulcrum 1
Jeśli następuje błąd w rozróżnianiu, self nie potrafi odróżnić swojego ciała od krzesła.
Ten brak odróżniania to adualizm, jedna z podstawowych cech psychozy.
Przyczyny wielu ciężkich patologii jak psychozy, schizofrenia, ciężkie zaburzenia emocjonalne tkwią częściowo w problemach z fulcrum 1.
Świadomość nie potrafi utrzymać się w ciele.
Jeśli trafi się przypływ subtelnej lub transpersonalnej świadomości - jest on zniekształcony.
Fulcrum 2 - emocnojalno - obrazowe
Brak odróżnienia EMOCJI swoich od świata - sądzi, że każdy czuje, widzi i odbiera wszystko tak jak on.
Według niego jego punkt widzenia jest jedynym punktem na świecie.
15 - 25 miesiącem życia self zaczyna odróżniać się od emocjonalnego otoczenia.
Faza stopienia tego fulcrum przez wielu błędnie utożsamiana jest z rajem, a odróżnienie z jego utratą.
W rzeczywistości jest to brak świadomości bólu (świadomość na tak niskim poziomie), ale nie oznacza to błogości.
W 2 fazie self budzi się do samsary, jest świadome swojej alienacji.
Zaburzenia fulcrm 2
-self pozostaje stopione - zaburzenia osobowości narcystycznej
-proces rozszczepienia niedokonczony - zaburzenia borderline
Fulcrum 3 - konceptualne self
Związane jest z wyobrażeniami, symbolami i koncepcjami.
Wyobrażenia pojawiają się ok. 7 miesiąca.
Symbol w 2 roku, np. Burek reprezentuje psa.
Koncepcje 4 - 7 rok, słowo pies reprezentuje wszystkie psy, a nie tylko Burka.
Self zaczyna żyć w noosferze, dzięki której łatwo wyprzeć biosferę.
Nerwice mogą powstać dzięki wyparciu aspektów cielesnych przez ego.
Podobnie jak w poprzednich fulcrum, wyparcie biosfery to jeden z systemów obronnych danego fulcrum.
Pozbywanie się fałszywego self
Najczęściej fałszywe self samo upada po pewnym czasie.
Szczerość i świadomość sprawiają iż wszelkie kłamstwa wychodzą na wierzch i fałszywe self ginie.
Szczerość potrzebną do naprawy self należy okazywać w środowisku otoczonym zrozumieniem i akceptacją.
Wczesne światopoglądy
-Archaiczny - związany z impulsami i doznaniami, fulcrum 1.
-Magiczny - symbole i wyobrażenia, zaczyna się w fulcrum 2, bardzo narcystyczne (np. deszcz pada, aby obmyć dziecko, grzmi, bo niebo się na niego gniewa itd.).
-Mityczny - zasady i role, fulcrum 3 i 4, self przestaje wierzyć, że może sterować światem zewnętrznym, ale zaczyna wierzyć, że ktoś inny może: Bóg, duchy, siły, wróżki, czarownice. Stara sie je przekupic, ubić targ.
-Racjonalny - umysł fomalno-operacyjny, fulcrum - self zaczyna rozumieć, że jeśli chce zmienić rzeczywistość to musi to robić sam.
Fulcrum 4 - zasady i roli
Powstaje około 6 - 7 roku życia i trwa do 11 - 14.
Zdolność tworzenia mentalnych zasad.
Dziecko uczy się stawiać w czyjejść sytuacji, jego perspektywa nie jest już tak egocentryczna.
Nowy paradygmat
Nowe fulcrum to zmiana paradygmatu self.
Self wypiera ze świadomości różne zdarzenia i sytuacje, które są związane ze starym paradygmatem.
Self tworzy swoją historię na nowo, z punktu widzenia nowego paradygmatu.
Powstaje złudzenie, że zawsze patrzylismy używając tego paradygmatu.
Przypominając sobie jakieś wydarzenie z przeszłości, często jest tworzona nakładka - interpretacja nowego paradygmatu.
11. W drodze do całości: część 2
Od fulcrum 1 w wzwyż egocentryzm jest osłabiany na rzecz ewolucji.
W fulcrum 4 egocentryczność zamienia się w socjocentryczność.
Fulcrum 4 - ciąg dalszy, spoleczne skrypty życia
Self dostosowane jest do JEGO grupy, troska i uwaga poszerza się na nią.
Występuje etnocentryzm - dobra jest tylko moja grupa, reszta idzie do piekła.
Self ma wyuczone zasady i role, ktore odgrywa.
Mogą powstać patologiczne skrypty np. "jestem zepsuty, niedobry" itp.
Patologiczne skrypty
Patologiczne skrypty stanowią kłamstwo, karmiące fałszywe self na tym poziomie.
Leczeniem tego zajmuje się terapia poznawcza, rodzinna, narracyjna i analiza transakcyjna.
Te mity można zniszczyć poprzez logiczne myślenie.
Depresja sprzyja ich powstawaniu.
Najbardziej typowa terapia opiera się na 3 i 4 fulcrum.
Fulcrum 5 - światocentryczne, dojrzałe ego
Pojawia się między 11, a 15 rokiem życia.
Myślenie może odnosić się nie tylko do świata, ale także do pomyślanej myśli.
Self jest w stanie wyobrazić sobie inne światy, np. "a co gdyby...".
"Moja grupa" rozszerza się na cały świat, self potrafi ją krytykować, przekracza ją.
Powstaje tutaj po raz pierwszy globalna perspektywa.
Większośc ludzi nie wchodzi w pełni na ten poziom, sa egocentryczni bądź etnocentryczni.
Powstaje tu uniwersalna moralność, dobroć i równość wobec innych ludzi.
Ci wielokulturowcy wpadają w pułapkę, bowiem nie mogą potępiać nazizmu, jeśli wszystko jest równe.
Problemem jest tutaj kryzys tożsamości, negują własna elitarność mimo iż sa elitą.
Fulcrum 6 - integracja ciała i umysłu centaura
Jest to najwyższy stopień uznawany przez konwencjonalnch badaczy.
Pojawia się tutaj wizja-logika, która dostrzega sieci wzajemnych powiązań.
Self jest świadome umysłu i ciała jako doznań.
Faza 1: utożsamione z umysłem z fulcrum 5.
Faza 2: obserwując je, zaczyna przekraczać umysł i ciało, traktuje umysł jako obiekt.
Faza 3: zaczyna integrować umysł i ciało.
Pojawia się aperspektywiczność, dostrzega się względność wszelkich perspektyw.
Magiczne, mityczne i racjonalne self umierają, na rzecz egzystencjalnego.
Egzystencjalne self (jaźń)
Podstawowe kłamstwa, które przeszkadzają wyłonić się autentycznemu self:
-niepogodzenie się ze śmiertelnością (tworzenie mitycznego nieba)
-spychanie odpowiedzialności na siły zewnętrzne i stawianie się w roli ofiary
-zrzucanie odpowiedzialności na innych
Związane jest z egzystencjalnym przerażeniem i lękiem.
Personalna sfera traci swój urok, wszystko staje się bezsensowe.
Recenzja książki uzytkownika Daniel Rydel z forum spolecznosc.grmg.pl
Wstęp
Jest kilka rodzajów, poziomów prawdy. Obserwując tylko zewnętrzne zachowanie lub fizjologię danej osoby, nie można zrozumieć wewnętrznych przeżyć tej osoby. To są 2 różne poziomy.
Wprowadzenie
Autor pokazuje dualizm i stara się go zintegrować w jedno.
Dualizm płciowy:
-mimo iż są pewne różnice biologiczne, różne cechy, jak i płcie można traktować na równi (bez oceny, że męski jest lepszy czy gorszy)
-pokazywanie mężczyzn jako tych, którzy ciemiężyli kobiety przez kilka (lub więcej) tysięcy lat stawia kobietę w świetle tej, która jest słaba i pozwala na gorsze traktowanie (czyli dalej utrzymywana jest nierówność)
-rozwiązaniem jest integracja, mężczyźni, aby nauczyli się być wrażliwszymi, a kobiety bardziej niezależnymi od związków, jakie tworzą
Dualizm kulturowy:
a) Wstępowanie - kultura Wschodu, która opiera się w dużej mierze na transcendencji, na pogardy dla ciała i doczesnego życia, często odrzuca zmysły, seksualność i Ziemię. Zbawienie jest poza Ziemią, stawia na Jedność i Pustkę.
b) Zstępowanie - kultura Zachodu, która sławi zmysły, seksualność, Ziemię, gardzi tym co transcendalne, stawia na Wielość.
Obydwie kultury walczą ze sobą i uważają drugą stronę za złą / błędną / niewłaściwą. Brak harmonii między nimi zagraża i Ziemi i możliwościom dotarcia do Nieba.
1. Duch-w-działaniu
Kosmos - natura, proces wszystkich obszarów istnienia.
1. Cały Kosmos składa się z holonów.
Holon to byt, który jest zarówno całością jak i częścią innej całości.
Cały atom jest częścią całej cząstki (kilka atomów). Cała cząstka jest częścią całej komórki. Cała komórka jest częścią całej tkanki etc. Każda całość jest częścią innej całości. Także Kosmos, który się rozszerza, jest częścią tego, który się pojawia. Idzie to zarówno w dół (cząstka cząstki) jak i w górę (całość całości).
2. Wszystkie holony ulegają 4 siłom:
a) odrębność - gdy nie zachowa odrębności przestaje istnieć
b) wspólnotę - jest częścią innej całości, bez tego przestaje istnieć
c) transcendencję - powstawanie kolejnych holonów
d) rozpuszczanie - rozkład holonu na subholony
3. Holony pojawiają się.
Teoria ewolucji się tutaj nie sprawdza. Wg. niej skrzydła rozwinęły się z przednich nóg, co musiało się toczyć kilkaset mutacji, a zwierzęta musiałyby mieć skrzydło-nogi. Mając skrzydło-nogi nie jesteś w stanie przetrwać selekcji naturalnej + spotkać takiego samego osobnika płci przeciwnej i się z nim złączyć.
Okazuje się, że powstają całkiem nowe, skomplikowane hologramy, bez śladów form pośrednich. Kosmos wydaje się tak rozwijać -olbrzymimi skokami w rozwoju.
Wszechświat wg. naukowców ma 12 miliardów lat. Obliczenia wskazują, że przez ten czas istnieje małe prawdopodobieństwo, aby przypadkowo wytworzyć chociaż jeden enzym, a popatrz ile enzymów mają tylko zwierzęta i ludzie.
"To nie przypadek porusza światem".
4. Holony pojawiają się holarchicznie.
Holarchia to proces, gdy całości stają się częściami nowych całości.
Nie chodzi o to, żeby nie było hierarchii, to niemożliwe. Aby hierarchia nie tworzyła dominacji, nie dopuszczaj do tego, aby określony holon chciał być jedynie całością, a nie częścią.
Odrzucenie hierarchii jest hierarchią. Uznanie, że klasyfikowanie jest złe, również jest klasyfikowaniem na złe i dobre.
5. Każdy powstający holon przekracza i jednocześnie zawiera holon(y) wcześniejszy(e).
Każda komórka wychodzi poza swoje składniki (cząstki), ale jednocześnie je zawiera.
2. Tajemny impuls
Wyższość i niższość holonów
Istnieją holony wyższe i niższe.
Niższe (np. komórki) zawierają się w wyższych (np. w ciałach), nie odwrotnie.
Jeśli zniszczysz niższe holony (komórki) to wyższe przestają istnieć (ciała).
Szanuj niższe holony, dzięki nim istniejesz, są częścią Ciebie.
Głębia
Głębia to ilość poziomów w holarchii.
Przy założeniu, że atomy mają głębię 1, to cząsteczki mają głębię 2, komórki 3 itd.
Ewolucja tworzy coraz większą głębię.
Przestrzeń
Przestrzeń to ilość holonów na danym poziomie.
Zawsze holonów wyższych (z większą głębią) jest mniej niż holonów niższych. Np. jest mniej cząsteczek niż atomów (pod względem ilości holonów).
Poziom o większej głębi ma mniej przestrzeni.
Duch (kosmiczna świadomość)
Jest poza poziomami, jest wszędzie.
Przekracza wszystko (najwyższy poziom), więc także zawiera wszystko.
Ludzka tożsamość może się na tyle rozszerzyć, że stanie się Duchem i będzie zawierać cały Kosmos.
Kierunek, cel Kosmosu
Kosmos jest ukierunkowany w stronę coraz wyższej głębi.
Im większa głębia holonu, tym Świadomość staje się większa, bardziej się rozumie.
Świadomość = Głębia = Duch
Skoro wszechświat ma kierunek to my także.
To, że Duch kieruje Kosmosem jest dużo bardziej prawdopodobne niż to, że był to przypadek.
Są mędrcy i mistycy, którzy np. budzą się pewnego ranka i odczuwają jedność z Kosmosem. Autor twierzi, że to "impuls ewolucji" - poszerzanie się Świadomości.
3. Aż nadto ludzki
Główne stopnie techniczno / ekonomicznego rozwoju:
a) zbieractwo
b) ogrodnictwo
c) rolnictwo
d) przemysł
e) informatyka
Każdy ze stopni związany jest z innymi światopoglądami, zasadami, wierzeniami. Różni się także pozycja mężczyzn i kobiet.
Zbieractwo (łowiectwo)
Od miliona do 400 tys. lat temu.
Rozdzielone role: mężczyźni - łowiectwo, kobiety - zbieractwo i wychowywanie dzieci.
Człowiek został odróżniony od małp i hominidów nie na zasadzie używanych narzędzi, lecz od momentu wprowadzenia mężczyzny jako ojca do rodziny.
Wbrew opinii głębokich ekologów (ekomaskulnistów), ludzie również wtedy niszczyli środowisko (głównie przez ignorancję). Oczywiście nie mieli wtedy takich możliwości jak obecnie.
Ogrodnictwo
Początek datuje się na około 10 tys. lat p.n.e.
Kobiety uprawiały ogrody, ok. 80% żywności wytwarzały kobiety. Mężczyźni polowali.
W tym okresie Bóg był utożsamiany z postacią kobiety.
Ekofeministki pochwalają ten okres, a przecież są przeciwne wszelkiej uprawie. Ekomaskulniści krytykują ten okres.
Rolnictwo
Od 4000 do 2000 lat p.n.e.
Motyki i kije zostały zastąpione pługami ciągniętymi przez zwierzęta, przez co kobiety nie mogły wykonywać takiej pracy. Całą żywność zaczęli produkować mężczyźni. Bóg był utożsamiany z postacią mężczyzny.
Jeśli płcie są mocno spolaryzowane (ich wartości są odmienne) - obydwie cierpią. To działo się w tej epoce.
Zaczęły tworzyć się nadwyżki żywności i mężczyźni zaczęli się rozwijać w różnych dziedzinach, pojawili się pierwsi mędrcy (w ok. VI wieku p.n.e.).
Przemysł
Przestała liczyć się siła ludzkich mięśni, lecz maszyn. Kobiety zapewniły sobie szybko prawo własności, głosowania itd.
Obecnie
Obecnie dzięki nauce wiemy jak nasze działania wpływają na środowisko, możemy pokonać ignorancję
O epokach
Autor odwołuje się do różnych "propagatorów" wcześniejszych epok. Pokazuje, że opierają się oni tylko na wybrakowanych informacjach i sukcesy tamtego okresu porównują z największymi problemami współczesności, próbując udowodnić, że tamte epoki były dużo lepsze.
Każda kolejna epoka mimo sukcesów, ma swoje nowe problemy.
Często z chaosu rodzi się nowy porządek.
4. Wielka postmodernistyczna rewolucja
Światopoglądy
"Różne stopnie rozwoju świadomości prezentują różne widzenie świata" - Świat jest inny w zależności od swoich zdolności poznawczych.
Nie ma jednego świata, który jest widziany przez różne mapy, Kosmos tworzy różne światy - metafora żołędzia - z niego powstaje dąb.
Modernizm i postmodernizm
Poprzez zrozumienie różnic między nimi, można zrozumieć "rewolucję w ludzkiej świadomości" i "umiejscowić Ducha" w postmodernizmie.
Paradygmat odzwierciedlenia (okres Oświecenia)
Zakłada, że jest sensoryczny lub empiryczny świat (dany z góry), który można poznać poprzez tworzenie map do niego. Ta idea pomija tworzącego mapę, który nie jest bezstronnym obserwatorem, ale częścią tego świata, uwikłaną w swoją historię.
Wraz z upływem czasu, tworzy całkowicie różne mapy.
Postmodernizm
Ani świat, ani obserwator nie są dane z góry, światopoglądy się rozwijają. Na postmodernizm dzieli się na 2 ścieżki: skrajny konstruktywizm oraz konstruktywizm ewolucyjny (umiarkowany).
Skrajny konstruktywizm
Wszystkie światopoglądy są względne, arbitralne, uwarunkowane kulturowo. To stwierdzenie samo w sobie jest poglądem, wierzenie w nie jest podejściem "nie ma żadnych prawd oprócz tej mojej", jest błędne.
Inną jego formą jest nihilizm: nie ma żadnej prawdy w Kosmosie, oparty na ego teoretyce i ignorowaniu prawdy.
Okazuje się, że światopoglądy są wymuszane przez Kosmos. Nie ma poglądów które mówią o tym, że mężczyźni rodzą dzieci, bądź to, że jabłka spadają w górę. Kosmos i bios ogranicza światopoglądy i nadaje im kierunek.
Konstruktywizm ewolucyjny
Każdy światopogląd ustępuje kolejnemu - w miarę upływu czasu ukazują się ograniczenia światopoglądu. Tworzy się chaos, destrukcja i z tego powstaje nowy system, mapa, światopogląd.
Różne światopoglądy, w zależności od kultury:
-zbieracka = archaiczny
-ogrodnicza = magiczny
-agrarna = mityczny
-industrialna = racjonalny
-informacyjna = egzystencjalny
Kartezjański dualizm
Paradygmat odzwierciedlenia głosił, że tworzący mapę nie miał wpływu na wizję świata. Dużo osób nadal popada w ten dualizm, sądząc, że dokładniejsza mapa (z uwzględnieniem kartografa) rozwiąże tę kwestię.
Hegel
Nie odrzuca całkowicie paradygmatu odzwierciedlenia, twierdzi, że filozofia nie powinna zajmować się korygowaniem mapy, lecz znalezieniem nurtów Kosmosu, z których myśl "nie może zboczyć". Myśli nie są tylko oceną rzeczywistości, ale wynikają z niej.
Nigdy nie można zboczyć od natury - światopoglądy są ukierunkowane przez Kosmos.
Wypieranie i przekraczanie
Żaden światopogląd nie zakładał, że zostanie wyparty. Nowe światopoglądy przekraczają stare i je zawierają. Wcześniejszy nigdy nie jest całkowicie błędny, nowy wydaje się całkowicie słuszny.
Nowsze światopoglądy mają swoje problemy, tworzą je wraz z powstaniem. Na początku nie są one zauważalne, widać je dopiero przed upadkiem danego światopoglądu. Światopogląd sam tworzy sobie ograniczenia.
Nowe światopoglądy przekraczają stare i je włączają, ale mogą ich także nie włączać, co jest bardzo niebezpieczne, np. Majowie, którzy wyniszczyli lasy, przechodząc z ery zbierackiej do ogrodniczej.
5. Cztery kąty kosmosu
Modernizm przyniósł wiele dobrego (np. zniesienie niewolnictwa), ale niesie ze sobą nowe problemy.
Jak wyjść poza modernizm (tylko za pomocą połączenia tych dwóch)?
1) Otwartość na stany świadomości przekraczające racjonalność.
2) Osadzenie (stanów) w systemach ekonomiczno - technologicznych.
Koncepcja czterech ćwiartek:
1) Lewa ręka (wnętrze) - wnętrze, Świadomość, subiektywizm
a) intencjonalna - emocje i wewnętrzne doświadczenia jednej osoby, subiektywna świadomość do której nie można dotrzeć w sposób empiryczny, opis holonu od wewnątrz
b) kulturowa (środowiskowa) - wspólne, wewnętrzne znaczenia, wartości, utożsamienia z innymi ludźmi, odnosi się do kolektywnego światopoglądu
2) Prawa ręka (powierzchnia) - powierzchnia, forma, obiektywizm
a) behawioralna - jest to podejście obiektywne i empiryczne (dotyczące indywidualnej jednostki), opis holonu z zewnątrz, dobrym przykładem jest podręcznik od biologii (sposób patrzenia i opisywania zjawisk - z zewnątrz)
b) społeczna - materialne formy wspólnot, baza kolektywnego światopoglądu, np. struktury (miast, wsi, państw)
Głębia
"Głębia to świadomość, a świadomość to głębia widziana od środka"
Indywidualne holony istnieję we wspólnotach o podobnej głębi
Głębia i kultura występują na wszystkich poziomach (ludzie, zwierzęta, rośliny i inne)
Każdy holon ma 4 ćwiartki
6. Dwie ręce Boga
Dwie ręce
a) Prawą rękę poznajesz przez obiektywne badania - percepcję.
b) Lewą rękę poznajesz przez komunikację - interpretację, czyli hermeneutykę.
Każda ćwiartka niesie innego rodzaju prawdę, uznanie wszystkich umożliwia łatwiejsze zestrojenie się z Kosmosem.
Chwilowe założenie: mózg (Prawa ręka) i umysł (Lewa ręka) to dwie różne rzeczy.
Interpretacje
a) Według empiryków interpretacja nie jest rzeczywista, ale bez niej nie moglibyśmy zrozumieć np. zawartości książki.
b) Jedne interpretacje są trafniejsze od drugich.
c) Interpretacje nie mogą być tylko subiektywnymi fantazjami, zależą od kontekstu "rzeczywistego" świata.
d) Brak umiejętności zinterpretowania danej sytuacji "zazwyczaj skłania umysł do obłędu" - ciężko mu się z tym "pogodzić", szuka wytłumaczenia i sposobów na zinterpretowanie danego wydarzenia.
e) Interpretacje, by były bardziej trafniejsze, buduj na podstawie 4 ćwiartek.
Konteksty
a) Kontekstów jest nieskończenie wiele.
b) Są jak holony - kontekst kontekstu itd. (jeden zawiera się w drugim).
c) Im więcej uwzględnionych kontekstów, tym interpretacja będzie szersza.
Głębia
a) "Im mniejsza głębia tym mniej wspólnego" - łatwiej utożsamić (poczuć zjednoczenie) z psem, z którym wiąże nas środowisko emocjonalne niż tylko ze skałą, z którą wiąże nas jedynie wspólna masa i grawitacja.
b) Im niższy holon, tym mniejsze wnętrze i świadomość, trudniej się z nim utożsamić - bakteria ma mniejszą świadomość od psa.
6. Zestrojony z kosmosem
Prawda
Prawda - zestrojenie się z tym, co rzeczywiste
Każda ćwiartka (intencjonalna, kulturowa, behawioralna i społeczna) zawiera swego rodzaju prawdę.
Każda z tych prawd jest w inny sposób oceniania, w zależności od danej ćwiartki
Prawda twierdząca
a) Dotyczy zewnętrznych aspektów, np. pada deszcz.
b) Można ją porównać do rzeczywistości, np. zobaczyć czy rzeczywiście pada.
c) Odnosi się do obiektywnej rzeczywistości, np. istnieje coś takiego jak deszcz.
Funkcjonalne przystosowanie
a) Ma cechy prawdy twierdzącej.
b) Różni się tym, że dotyczy całej sieci powiązań, np. zamiast żółwia -> całe środowisko żółwi i ich wzajemny wpływ na siebie.
Prawdomówność
a) Dotyczy wewnętrznych aspektów, np. przeżyć.
b) Oceniać ją można jedynie subiektywnie, np. wyciąganie interpretacji.
c) Narażona na celowe kłamstwa (także przed sobą samym), np. by kogoś zmylić.
Sprawiedliwość
a) Dotyczy przestrzeni kulturowej, np. wspólna tożsamość studentów.
b) Celem jest osiągnięcie wzajemnego zrozumienia i stworzenia ku temu kontekstu, np. wspólny język.
Prawdomówność i Sprawiedliwość dotyczą Lewej ręki.
Prawda twierdząca i Funkcjonalne przystosowanie to ręka Prawa.
Nieświadomość
a) Jest siedliskiem kłamstw.
b) Kłamstwa nie są zauważane nawet empirycznie - wykrywacz kłamstwa nie wykryje go, jeśli osoba poddana badaniu w nie wierzy.
c) Nieświadoma, błędna interpretacja siebie, powoduje często błędną interpretację innych.
Teoria systemów
a) Skupia się na ćwiartce społecznej.
b) Likwiduje redukcjonizm, polegający na patrzeniu tylko na ćwiartkę behawioralną.
c) Stwarza nowy redukcjonizm (o czym wyznawcy teorii systemów nie mają pojęcia) - cały czas ignoruje Lewą rękę.
Inne wnioski
a) Terapie mają różne interpretacje, bo skupiają się na różnych kontekstach.
b) Bez kulturowego tła, indywidualne myśli nie miałyby znaczenia.
c) Błędem jest mówienie, że prawda danej ćwiartki jest jedyną prawdą, tylko poprzez ich połączenie możemy odkryć "prawdziwą Twarz Kosmosu".
8. Dobro, prawda i piękno
4 ćwiartki opisywane są przez 3 języki:
1) prawa ręka (dolna i górna ćwiartka) opisywane są w języku "to"
nauka i technika, obiektywna natura, empiryczne formy (obejmuje to zarówno mózg jak i systemy społeczne), prawda twierdząca (indywidualne funkcjonalne przystosowanie)
2) górna lewa opisywana w języku "ja"
świadomość, subiektywność, self i wyrażanie siebie (włącznie ze sztuką i estetyką), prawdomówność, szczerość
3) dolna lewa w języku "my"
etyka i moralność, światopoglądy, wspólny kontekst, kultura, znaczenie intersubiektywne, wzajemne zrozumienie, stosowność, sprawiedliwość
Te trzy ćwiartki tworzą "wielką trójkę"
Modernizm odrzucił język "ja" i "my", zajmując się tylko językiem "to".
Pozytywne skutki modernizmu:
-rozróżnienie i oddzielenie od siebie self, kultury i nauki (wielka trójka)
-powstanie demokracji niezależnych od kościoła
-ruchy wyzwoleńcze kobiet i niewolników
-powstanie empirycznej nauki niepodporządkowanej mitologii i kościołowi
Złe skutki modernizmu:
-jedynie odróżnienie, a nie integrowanie ze sobą ćwiartek
-zdominowanie sfery "to" nad innymi
-nierówny rozwój sfer
-uważanie tego co nie da się opisać w języku "to" za nierzeczywiste
-pominięcie kartografa
Holizm jest redukcjonizmem. Zadaniem postmodernizmu jest zintegrowanie wielkiej trójki.
Wraz z rozwojem duchowym rozwijają się wszystkie ćwiartki.
Duchowa wielka trójka:
Budda - najwyższe ja
Dharma - "to" - duchowe urzeczywistnienie
Sangha - kultura Boska - "my"
Najwyższy stopień rozwoju jest wtedy, gdy każdy holon staje się Buddą.
9. Ewolucja świadomości
Stopnie ewolucji świadomości to stopnie jakie wewnętrzne "ja" przechodzi na drodze do najwyższego utożsamienia.
Czasami nie warto łączyć self z kulturą, jeśli kultura jest chora (być może ten kto nie przystosowuje się do społeczeństwa nazistowskiego jest "jedynym zdrowym na umyśle człowiekiem"). Dlatego też stopnie ewolucji świadomości będą opisywane jedynie w górnej lewej ćwiartce.
Gdy jedna ćwiartka działa nieprawidłowo (jest patologiczna), wpływa tak samo na inne ćwiartki.
Społeczeństwo
Społeczeństwa w różnych epokach mają różne stopnie świadomości.
Jednostki wybitne są na wyższym poziomie od reszty społeczeństwa.
Marginesy społeczne na niższym.
Społeczeństwo chce by utrzymać poziom społeczności (ściąga wybitnych na dół, a tych z dołu do góry, aby wyrównać poziom).
Podstawowe struktury świadomości
1 - czuciowo-fizyczna - doznanie i percepcja
2 - obrazowo-emocjonalna - impuls i obraz
3 - umysł reprezentujący - symbole i koncepcje - wg Kohlberga poczucie moralne prekonwencjonalne
4 - umysł zasady/roli (konop) - konkretne role, zasady - wg Kohlberga poczucie moralne konwencjonalne
5 - formalno-refleksyjna (formop) - wg Kohlberga poczucie moralne postkonwencjonalne
6 - wizja-logika - integrujący
7 - nadpsychiczna
8 - subtelna
9 - przyczynowa
Dodatkowy: niedualny - monitor na którym to czytasz, pustka, podstawa wszystkiego
Wyższe stany świadomości: nadpsychiczny, subtelny, przyczynowy i niedualny.
W rzeczywistości te poziomy nie są linearne (drabina), ale holarchiczne (czyli każdy następny zawiera poprzednie, wszystkie mają część wspólną).
Metafora drabiny, bowiem: niszcząc niski szczebel, wraz z nim upadają również te wyższe.
Nie znamy kultury, w której ten porządek (kolejność szczebli) byłby odmienny.
Ta drabina to tylko 1/3 rozwoju świadomości, jest jeszcze wchodzący i widok.
Self - wchodzący
Rzeczywiste działanie dokonuje się w tym kto wchodzi - self, poczucie siebie.
Żaden ze szczebli nie ma poczucia siebie.
Self utożsamia się ze szczeblami i tworzy różne rodzaje osobowości, różnego stopnia rozwoju wewnętrznego.
Dzieje się tak do czasu aż self spadnie z drabiny w całkowitą Pustkę.
Cechy self to utożsamienie, organizacja, wola, uwaga, obrona, metabolizm i kierowanie.
Żaden self nie jest "na" jakimś stopniu świadomości (może zawierać trochę jednego, drugiego, trzeciego, poza tym są regresje, spirale, chwilowe skoki, doświadczenia szczytowe itd.).
Kierunek
Kierowanie składa się z 4 popędów: odrębnosć, wspólnota, transcendencja self i rozpad self.
Na każdym ze szebli rozwoju wewnętrznego self ma 4 wybory kierunku rozwoju.
Niedobór lub nadmiar któregoś z kierunków tworzy patologię.
Na każdym szczeblu self może "stracić rękę lub nogę".
Fulcrum
Fulcrum - kroki na drabinie, proces odróżniania i integracji.
Ma strukturę 1-2-3
1) Utożsamienie - self ewoluuje i utożsamia się z nowym poziomem świadomości na który wchodzi
2) Przekroczenie - świadomość wychodzi poza ten poziom, odróżnia się od niego i przestaje się z nim utożsamiać przekraczając go
3) Włączenie - self utożsamia się z nowym, wyższym poziomem
Widok
Różne szczeble drabiny, wchodzący i jego kroki dają różne widoki.
Na każdym szczeblu świat jest inny.
Każdy szczebel daje inne potrzeby, utożsamienie i moralne postawy.
Patologia
Małe części self mogą utknąć na niższych szczeblach.
Jeśli na stopniach prekonwencjonalnych (np. wiek 3 - 4 lat) następuje powtarzający się i głęboki uraz, wtedy self może się rozszczepić bardzo głęboko i zatrzymać gwałtownie swój wewnętrzny rozwój.
Nawet patologiczne (zranione) self najczęściej idzie cały czas "do góry".
Self, którego moralność zatrzymała się w stopniach prekonwencjonalnych jest narcystyczne, egocentryczne, impulsywne i zaabsorbowane sobą.
Mała część self, może hamować rozwój większej poprzez symptomy nerwicowe bądź psychotyczne.
Stopnie duchowego rozwoju
Doświadczenia duchowe można mieć na każdym stopniu rozwoju.
Doświadczenia szczytowe (duchowe) mogą dawać motywację do przejścia na wyższy poziom rozwoju.
Przez stopnie przechodzi się po kolei (z 3 na 4, nie da się wskoczyć od razu na 7).
Doświadczenie szczytowe to przebłysk wyższych wymiarów, ale niemożność wejścia na ten poziom.
Ego
Istnieje pre-ego, ego i nad-ego.
Dawniej sądzono, ze wszystko co jest nie-ego jest Bogiem.
Jest to pretransowe złudzenie, gdzie pre-ego mylone jest z nad-ego.
Teorie zalecające nie-ego zalecają regresję, a nie transcendencję.
Szybki wzrost
Większe, szybsze tempo nie eliminuje stopni ani konieczności ich sukcesywnego pokonywania.
Przeskakując pomniejsze stopnie, świadomość musi wrócić, aby upewnić się czy bezpiecznie przyłączyła te obszary do nowego poziomu.
Religia płaskiej ziemi
Wspięcie się na jakiś poziom to co innego niż życie nim na codzień.
Można korzystać z wysokiego stopnia, ale samemu być na niskim (np. inteligentny nazista).
Nie można pominąć wzrostu ani rozwoju, dlatego też nie ważne jest czy ktoś osiągnął satori, lecz co robi na codzień.
Płaska ziemia to metafora traktowania duchowości na dualnym poziomie (albo Bóg albo ego) i nierozróżniania tego, że są różne jej poziomy.
Freud i Budda
Załóżmy, ze self składa się ze 100 jednostek.
Podczas rozwoju człowiek może zostawiać na niższych szczeblach kilka jednostek siebie (np. po 10).
W momencie, gdy wyższy szczebelek wymaga więcej self (np. 65 jednostek) niż mamy obecnie (np. 60), wtedy trzeba sięgnąć do niższych szczebli i zebrać te jednostki, które oderwały się od self.
Pomocna jest do tego np. psychologia Freuda, bez tego wejście na poziom Buddy może być niemożliwe.
10. W drodze do całości: część 1
Globalne mapy
Są elementami Prawej Ręki, a więc znowu pomijają Lewą Rękę (wnętrze).
Globalne perspektywy i mapy na niewiele się zdadzą bez rozwoju świadomości - posiadanie mapy, nie oznacza życia nią.
Perspektywa globalna nie jest wrodzona, często zdobywają ją jedynie elitarne jednostki.
Pierwotna matryca
Występuje u noworodków.
Dziecko jest utożsamione bardzo z czuciowo - fizycznym światem.
Nie ma JESZCZE różnicy między tym co wewnątrz i tym co zewnątrz.
Jest to faza 1, fulcrum 1.
Ten stopień jest PONIŻEJ dualizmu podmiotu i przedmiotu, nie ma niczego duchowego.
Związany jest z czystą fizycznością.
Stan narcystyczny, niemożliwe jest spojrzenie z perspektywy drugiej osoby.
Niektórzy teoretycy błędnie doszukują się tu duchowej świadomości, gdyż stan ten jest zupełnym jej przeciwienstwem.
Stany przedporodowe
Wilber określa je jako fulcrum 0.
Faza 1: stopienie z łonem.
Faza 2: odróżnienie, uraz porodowy.
Faza 3: integracja jako oddzielny organizm.
Self może cofnąć się do tego fulcrum i uwolnić różne podetapy i urazy za pomocą intensywnego stresu, niektórych narkotyków i medytacji.
Po szczegóły dotyczące podetapów narodzin odsyła do literatury Grofa, opisanymi jako podstawowe matryce okołoporodowe.
Fałszywe self
Self może mieć uraz na każdym fulcrum, w każdej z faz.
Możliwy błąd
Faza 1: self może pozostać tym stopieniu.
Faza 2: problem w odróżnieniu, nie potrafi odróżnić jasno i wyraźnie.
Faza 3: nie integruje i nie włącza poprzedniego poziomu, lecz go wypiera.
Może nie mieć, nie dopuszczać, bądź nie uznawać niektórych aspektów siebie.
Self zaczyna się okłamywać - fałszywe self.
Nieświadomość to w dużej części obszar na którym self kłamie.
Fulcrum 1
Z pierwotnej matrycy, po 4 miesiącach niemowle zaczyna fazę 2 - odróżnianie.
Do około roku powstaje "fizyczne self.
Zaburzenia fulcrum 1
Jeśli następuje błąd w rozróżnianiu, self nie potrafi odróżnić swojego ciała od krzesła.
Ten brak odróżniania to adualizm, jedna z podstawowych cech psychozy.
Przyczyny wielu ciężkich patologii jak psychozy, schizofrenia, ciężkie zaburzenia emocjonalne tkwią częściowo w problemach z fulcrum 1.
Świadomość nie potrafi utrzymać się w ciele.
Jeśli trafi się przypływ subtelnej lub transpersonalnej świadomości - jest on zniekształcony.
Fulcrum 2 - emocnojalno - obrazowe
Brak odróżnienia EMOCJI swoich od świata - sądzi, że każdy czuje, widzi i odbiera wszystko tak jak on.
Według niego jego punkt widzenia jest jedynym punktem na świecie.
15 - 25 miesiącem życia self zaczyna odróżniać się od emocjonalnego otoczenia.
Faza stopienia tego fulcrum przez wielu błędnie utożsamiana jest z rajem, a odróżnienie z jego utratą.
W rzeczywistości jest to brak świadomości bólu (świadomość na tak niskim poziomie), ale nie oznacza to błogości.
W 2 fazie self budzi się do samsary, jest świadome swojej alienacji.
Zaburzenia fulcrm 2
-self pozostaje stopione - zaburzenia osobowości narcystycznej
-proces rozszczepienia niedokonczony - zaburzenia borderline
Fulcrum 3 - konceptualne self
Związane jest z wyobrażeniami, symbolami i koncepcjami.
Wyobrażenia pojawiają się ok. 7 miesiąca.
Symbol w 2 roku, np. Burek reprezentuje psa.
Koncepcje 4 - 7 rok, słowo pies reprezentuje wszystkie psy, a nie tylko Burka.
Self zaczyna żyć w noosferze, dzięki której łatwo wyprzeć biosferę.
Nerwice mogą powstać dzięki wyparciu aspektów cielesnych przez ego.
Podobnie jak w poprzednich fulcrum, wyparcie biosfery to jeden z systemów obronnych danego fulcrum.
Pozbywanie się fałszywego self
Najczęściej fałszywe self samo upada po pewnym czasie.
Szczerość i świadomość sprawiają iż wszelkie kłamstwa wychodzą na wierzch i fałszywe self ginie.
Szczerość potrzebną do naprawy self należy okazywać w środowisku otoczonym zrozumieniem i akceptacją.
Wczesne światopoglądy
-Archaiczny - związany z impulsami i doznaniami, fulcrum 1.
-Magiczny - symbole i wyobrażenia, zaczyna się w fulcrum 2, bardzo narcystyczne (np. deszcz pada, aby obmyć dziecko, grzmi, bo niebo się na niego gniewa itd.).
-Mityczny - zasady i role, fulcrum 3 i 4, self przestaje wierzyć, że może sterować światem zewnętrznym, ale zaczyna wierzyć, że ktoś inny może: Bóg, duchy, siły, wróżki, czarownice. Stara sie je przekupic, ubić targ.
-Racjonalny - umysł fomalno-operacyjny, fulcrum - self zaczyna rozumieć, że jeśli chce zmienić rzeczywistość to musi to robić sam.
Fulcrum 4 - zasady i roli
Powstaje około 6 - 7 roku życia i trwa do 11 - 14.
Zdolność tworzenia mentalnych zasad.
Dziecko uczy się stawiać w czyjejść sytuacji, jego perspektywa nie jest już tak egocentryczna.
Nowy paradygmat
Nowe fulcrum to zmiana paradygmatu self.
Self wypiera ze świadomości różne zdarzenia i sytuacje, które są związane ze starym paradygmatem.
Self tworzy swoją historię na nowo, z punktu widzenia nowego paradygmatu.
Powstaje złudzenie, że zawsze patrzylismy używając tego paradygmatu.
Przypominając sobie jakieś wydarzenie z przeszłości, często jest tworzona nakładka - interpretacja nowego paradygmatu.
11. W drodze do całości: część 2
Od fulcrum 1 w wzwyż egocentryzm jest osłabiany na rzecz ewolucji.
W fulcrum 4 egocentryczność zamienia się w socjocentryczność.
Fulcrum 4 - ciąg dalszy, spoleczne skrypty życia
Self dostosowane jest do JEGO grupy, troska i uwaga poszerza się na nią.
Występuje etnocentryzm - dobra jest tylko moja grupa, reszta idzie do piekła.
Self ma wyuczone zasady i role, ktore odgrywa.
Mogą powstać patologiczne skrypty np. "jestem zepsuty, niedobry" itp.
Patologiczne skrypty
Patologiczne skrypty stanowią kłamstwo, karmiące fałszywe self na tym poziomie.
Leczeniem tego zajmuje się terapia poznawcza, rodzinna, narracyjna i analiza transakcyjna.
Te mity można zniszczyć poprzez logiczne myślenie.
Depresja sprzyja ich powstawaniu.
Najbardziej typowa terapia opiera się na 3 i 4 fulcrum.
Fulcrum 5 - światocentryczne, dojrzałe ego
Pojawia się między 11, a 15 rokiem życia.
Myślenie może odnosić się nie tylko do świata, ale także do pomyślanej myśli.
Self jest w stanie wyobrazić sobie inne światy, np. "a co gdyby...".
"Moja grupa" rozszerza się na cały świat, self potrafi ją krytykować, przekracza ją.
Powstaje tutaj po raz pierwszy globalna perspektywa.
Większośc ludzi nie wchodzi w pełni na ten poziom, sa egocentryczni bądź etnocentryczni.
Powstaje tu uniwersalna moralność, dobroć i równość wobec innych ludzi.
Ci wielokulturowcy wpadają w pułapkę, bowiem nie mogą potępiać nazizmu, jeśli wszystko jest równe.
Problemem jest tutaj kryzys tożsamości, negują własna elitarność mimo iż sa elitą.
Fulcrum 6 - integracja ciała i umysłu centaura
Jest to najwyższy stopień uznawany przez konwencjonalnch badaczy.
Pojawia się tutaj wizja-logika, która dostrzega sieci wzajemnych powiązań.
Self jest świadome umysłu i ciała jako doznań.
Faza 1: utożsamione z umysłem z fulcrum 5.
Faza 2: obserwując je, zaczyna przekraczać umysł i ciało, traktuje umysł jako obiekt.
Faza 3: zaczyna integrować umysł i ciało.
Pojawia się aperspektywiczność, dostrzega się względność wszelkich perspektyw.
Magiczne, mityczne i racjonalne self umierają, na rzecz egzystencjalnego.
Egzystencjalne self (jaźń)
Podstawowe kłamstwa, które przeszkadzają wyłonić się autentycznemu self:
-niepogodzenie się ze śmiertelnością (tworzenie mitycznego nieba)
-spychanie odpowiedzialności na siły zewnętrzne i stawianie się w roli ofiary
-zrzucanie odpowiedzialności na innych
Związane jest z egzystencjalnym przerażeniem i lękiem.
Personalna sfera traci swój urok, wszystko staje się bezsensowe.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz