WYROK SĄDU USA

1. WYROK SĄDU USA

   SĄD USA ODMÓWIŁ PRAWA ŻYDOM DO ODSZKODOWAŃ OD POLSKI I AUSTRII

   WYROK OSTATECZNY W SPRAWIE ODSZKODOWAŃ
   SAD APELACYJNY STANÓW ZJEDNOCZONYCH DLA DRUGIEGO OKREGU

   Sesja sierpniowa 2002 r.

   Wyrok wydany w dniu 3 marca 2006 r.

   Na podstawie Ustawy o

   FSIA- Ustawa o Immunitetach Suwerennych Państw Obcych z 1976 roku [Foreign Sovereign Immunities Act] (dalej zwanej w skrócie według tytułu angielskiego tej ustawy „FSIA”), 28 USC §§ 1330, 1602-1611

   PODSUMOWANIE

   Z przyczyn omówionych powyżej, orzekamy, że:

   (1) Sprawa „Altmann” wymaga od nas stosowania FSIA i przewidzianych w niej wyjątków do roszczeń wynikających z działania, które miało miejsce przed uchwaleniem FSIA w 1976 roku,
   (2) powodowie nie wykazali istnienia przesłanek dla przewidzianego w 28 USC §1605(a)(2) FSIA wyjątku, ponieważ

   (a) konfiskata przez państwo mienia w granicach tego państwa nie jest czynnością „gospodarcza”,

   (b) późniejsze gospodarcze wykorzystanie wywłaszczonego mienia nie pozostaje „w związku z ”wcześniejszym wywłaszczeniem w stopniu wystarczającym do spełnienia przesłanki dla zastosowania wyjątku dla „działalności gospodarczej”, oraz

   (c) odrzucamy przeformułowanie tego, co w swej istocie jest roszczeniem opartym na „wywłaszczeniu” tak, aby stało sie roszczeniem w ramach wyjątku dla „działalności gospodarczej”, oraz

   (3) powodowie nie wykazali istnienia przesłanek dla przewidzianego w 28 USC §1605(a)(3) FSIA wyjątku, ponieważ

   (a) powodowie chcą odzyskać mienie, które nie „znajduje sie na terenie Stanów Zjednoczonych”,

   (b) w takich okolicznościach powodowie musza wykazać, ze mienie „jest własnością lub jest eksploatowane przez agendę obcego państwa lub podmiot, poprzez który działa obce państwo” w rozumieniu FSIA,

   (c) powodowie twierdza, ze przedmiotowe mienie jest „własnością” Ministerstwa Skarbu Rzeczpospolitej Polskiej – zob. Apelacja, str. 15, oraz

   (d) Ministerstwo Skarbu Rzeczpospolitej Polskiej nie jest „agenda lub podmiotem, poprzez który dziala” 23-03-2006 12:47 (2K)

   WARSAW 580007 v1 [580007_1.DOC] -34-

   Rzeczpospolita Polska w rozumieniu FSIA, ponieważ jego „podstawowa funkcja” jest rządową a nie gospodarcza.

   Wobec powyższego podtrzymujemy wyrok wydany przez Sąd Rejonowy uwzględniający wniosek pozwanych o oddalenie powództwa ze względu na brak właściwości rzeczowej.

   23-03-2006 12:47 (2K) WARSAW 580007 v1 [580007_1.DOC] -35-

   (Przewód sadowy 15 kwietnia 2003 r.)
   (Przekazanie do rozpatrzenia sadowi niższej instancji 14 czerwca 2004 r.) (Złożenie 10 września 2004 r.)
   Sygnatura akt 02-7844

   THEO GARB, BELLA JUNGEWIRTH, SAM LEFKOWITZ, PETER KOPPENHEIM, JUDAH WELLER, CHANA
   LEWKOWICZ, SAMUEL GOLDIN, KARL DIAMOND, HALA SOBOL, SAUL KLAUSNER i GOLDIE KNOBEL
   w imieniu własnym i innych osób, będących w podobnej sytuacji

   POWODOWIE/Wnoszący Apelacje,

   PRZECIWKO

   RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ ORAZ MINISTERSTWU SKARBU PANSTWA I INNYM OSOBOM, KTÓRYCH TOŻSAMOŚĆ NIE JEST JESZCZE ZNANA, #1-100

   POZWANYM-Stronie Przeciwnej

   PRZED SADEM W SKŁADZIE: KEARSE, CABRANES i STRAUB

   Niniejsze sprawa z odwołania od wyroku Sadu Rejonowego Stanów Zjednoczonych dla Wschodniego Rejonu Stanu Nowy Jork (Edward R. Korman, Sędzia Przewodniczący) zostaje przedłożona tutejszemu sadowi po raz drugi – zob. „Garb v. Rzeczpospolitej Polskiej”, 72 Fed Appx 820 (2nd Cir. 2003) (Postanowienie wydane w trybie uproszczonym), po przekazaniu sprawy przez Sad Najwyższy do ponownego rozpatrzenia przez sad tutejszy –

   zob. „Rzeczpospolita v. Garb”, 542 U S 901 (2004) – w świetle wyroku Sadu Najwyższego w sprawie „Republika Austrii v. Altmann”, 541 US 677 (2004). Po ponownym otrzymaniu sprawy do rozpatrzenia od sadu wyższej instancji, sad tutejszy starał się ustalić, czy powodom udało sie wykazać, co najmniej jedna ustawowa przesłankę do wyłączenia immunitetu suwerennego państwa obcego na podstawie Ustawy o Immunitetach Suwerennych Państw Obcych z 1976 roku
   [Foreign Sovereign Immunities Act] (dalej zwanej w skrócie według tytułu angielskiego tej ustawy „FSIA”), 28 USC §§ 1330, 1602-1611, co dałoby sadom Stanów Zjednoczonych właściwość do rozpoznania powództwa powodów.

   ORZECZENIE SĄDU APELACYJNEGO

   STWIERDZAMY, ŻE:

   (1) Wyrok w sprawie „Altmann” nakazuje nam stosowanie FSIA i wyjątków przewidzianych w tej ustawie do roszczeń wynikających z postępowania, które miało miejsce przed uchwaleniem FSIA w 1976 roku;

   (2) powodowie nie wykazali istnienia przesłanek do stosowania wyjątku w przypadku „działalności gospodarczej”, wynikającego z FSIA, 28 USC §1605(a)(2), oraz

   (3) powodowie nie wykazali istnienia przesłanek do stosowania wyjątku w przypadku wywłaszczenia, wynikającego z FSIA, 28 USC §1605(a)(3).

   Ponieważ powodowie nie wykazali istnienia przesłanek ustawowych dla wyłączenia immunitetu przysługującego suwerennemu państwu obcemu w odniesieniu do zgłaszanych przez nich roszczeń, niniejszym podtrzymuje sie postanowienie Sąd Rejonowego oddalające ich powództwo ze względu na brak właściwości rzeczowej w sprawie.
   ……………………………………………………….

   Rozważamy tu roszczenia wynikające ze zmian mapy Europy po pokonaniu Państw Osi podczas drugiej wojny światowej, przemieszczenia milionów osób, w szczególności Żydów, którzy przeżyli wojnę, na terenie znacznej części kontynentu oraz siłowego narzucenia nowych rządów w Europie Środkowowschodniej – zob. Michael R. Marrus, „The Unwanted European Refugees in the Twentieth Century” [Niechciani uchodźcy europejscy w dwudziestym stuleciu], str. 335-36 (1985) (z opisem wymuszonej emigracji Żydów i wywłaszczenia mienia żydowskiego w całej Europie Środkowowschodniej po zakończeniu drugiej wojny światowej), zob. Pozew ¶31, zob. także Malcolm J. Proudfoot, „European Refugees 1939-52” [Uchodźcy europejscy w latach 1939-52],str. 190 (1956)

   („Gdy [druga wojna światowa] dobiegła końca w Europie było około 11 milionów osób, narodowości innej niż niemiecka, którzy zostali wywiezieni ze swojego miejsca zamieszkania i w przypadku których konieczna była repatriacja”)

   tamże na str. 189 (zestawienie w rozbiciu według narodowości osób wymagających repatriacji).