...gdyż ludzie kroczą prawie zawsze drogami ubitymi przez innych i w czynnościach swych naśladują drugich; a ponieważ niepodobna trzymać się dokładnie tych dróg ani dorównać w doskonałości tym, których naśladujesz, przeto rozumny mąż powinien zawsze postępować śladami ludzi wielkich i najbardziej naśladowania godnych, aby jeżeli im nie dorówna, to przynajmniej zbliżył się do nich pod pewnym względem. Podobnie czynią dobrzy łucznicy: ci, widząc bardzo odległy cel, a znając siłę rzutu swego łuku, mierzą nieco wyżej, nie po to, aby dosięgnąć strzałą tej wysokości, lecz aby mierzyć wyżej, trafić do celu.
Z tego należy
wyciągnąć wniosek, że zdobywca, opanowawszy rządy, powinien przygotować i popełnić
naraz wszystkie nieodzowne okrucieństwa, aby nie wracając do nich codziennie i nie
powtarzając ich, mógł dodać ludziom otuchy i pozyskać ich dobrodziejstwami. Kto czyni
inaczej, czy to przez tchórzostwo, czy złą radę, jest zmuszony trzymać ciągle nóż w ręku i nie
może nigdy spuścić się na swych poddanych, którzy wskutek ustawicznych i świeżych
krzywd nie mogą nabrać do niego zaufania. Albowiem krzywdy powinno się wyrządzać
wszystkie naraz, aby krócej doznawane, mniej tym samym krzywdziły, natomiast
dobrodziejstwa świadczyć trzeba po trosze, aby lepiej smakowały.
...wolał raczej ze swoimi przegrać, niż z obcymi wygrać.
W ogóle cudza zbroja albo ci spada z pleców, albo ci ciąży, albo cię gniecie.
Albowiem mąż zbrojny nie może się równać z bezbronnym, a nie zgadza się z rozumem, aby uzbrojony dobrowolnie słuchał bezbronnego i aby bezbronny przebywał bezpiecznie między uzbrojonymi sługami; albowiem gdy jedna strona ma tylko wzgardę, a druga podejrzenie, niepodobna, by razem zgodnie działały.
Wielu wyobrażało sobie takie republiki i księstwa, jakich w rzeczywistości ani nie
widzieli, ani nie znali; wszak sposób, w jaki się żyje, jest tak różny od tego, w jaki się żyć
powinno, że kto, chcąc czynić tak, jak się czynić powinno, nie czyni tak, jak inni ludzie
czynią, ten gotuje raczej swój upadek niż przetrwanie; bowiem człowiek, który pragnie
zawsze i wszędzie wytrwać w dobrem, paść koniecznie musi między tylu ludźmi, którzy nie są dobrymi.
...albowiem gdy wszystko dobrze rozważy, zobaczy, że niejedna rzecz, która wyda się
cnotą, w zastosowaniu spowodowałaby jego upadek, a niejedna znowu, która wyda się wadą, w zastosowaniu przyniesie mu bezpieczeństwo i pomyślność.
Z tego, co nie jest własnością twoją ani twoich poddanych, obficie można szafować, , albowiem wydawanie z cudzego nie tylko nie odbiera ci poważania, lecz owszem przysparza, jedynie szkodzi ci wydawanie z tego, co jest twoją własnością.
...każdy książę
powinien pragnąć, by go uważano za litościwego, a nie za okrutnego.
Rodzi się z tego pytanie: czy lepiej jest budzić miłość niż strach, czy strach niż miłość.
Odpowiem, że chciałoby się i jednej, i drugiej rzeczy, lecz ponieważ trudno połączyć je, więc
gdy jednej ma brakować, o wiele bezpieczniej budzić strach niż miłość.
...gdy im czynisz dobrze, wszyscy są ci oddani, ofiarują ci swą krew i mienie, życie i dzieci, kiedy potrzeba jest daleko - jak to już powyżej powiedziałem - lecz odwracają się, gdy się w potrzebie znajdziesz.
A mniej boją się ludzie krzywdzić kogoś, kto budzi miłość, niż tego, który budzi strach.
Albowiem miłość jest trzymana węzłem zobowiązań, który ludzie, ponieważ są nikczemni,
zrywają, skoro tylko nadarzy się sposobność osobistej korzyści, natomiast strach jest oparty
na obawie kary; ten więc nie zawiedzie nigdy. Niemniej jednak książę powinien budzić strach w taki sposób, by jeżeli już nie może pozyskać miłości, uniknął przynajmniej nienawiści:
Można bowiem bardzo dobrze budzić strach, a nie być znienawidzonym.
Gdy zaś będzie zmuszonym nastawać na krew czyjąkolwiek, niech to czyni tam, gdzie jest dostateczne usprawiedliwienie i wyraźna przyczyna, lecz przede wszystkim niech powstrzymuje się od cudzego mienia, gdyż ludzie prędzej puszczają w niepamięć śmierć ojca niż stratę ojcowizny.
Każdy rozumie, że byłoby rzeczą chwalebną dotrzymywać wiary i postępować w
życiu szczerze, a nie podstępnie. Jednak doświadczenie naszych czasów uczy, że tacy
dokonali wielkich rzeczy, którzy mało przywiązywali wagi do dotrzymywania wiary, i którzy
chytrze potrafili usidłać mózgi ludzkie, a w końcu wzięli przewagę nad tymi, którzy zaufali
ich lojalności.
Musicie bowiem wiedzieć, że dwa są sposoby prowadzenia walki: jeden - prawem,
drugi - siłą;
...powinien spośród nich wziąć za wzór lisa i lwa,
albowiem lew nie umie unikać sideł, a lis bronić się przed wilkami. Trzeba przeto być lisem,
by wiedzieć, co sidła, i lwem, by postrach budzić u wilków.
...ludzie tak są prości i tak naginają się do
chwilowych konieczności.
Powinien przeto książę bardzo nad tym czuwać, by z ust jego nie wyszło nic, co by nie
było przejęte pięciu zaletami, powyżej wymienionymi, i by temu, kto go widzi i słyszy,
wydawał się cały miłosierdziem, cały wiernością, cały ludzkością, cały prawością, cały
religijnością. Szczególnie potrzebne jest, aby się zdawało, że się ma tę ostatnią właściwość,
albowiem ludzie w ogóle więcej osądzają oczyma niż rękoma, bo widzieć dane jest każdemu,
a dotykać niewielu. Każdy widzi, za jakiego uchodzisz, lecz bardzo mało wie, czym jesteś
mniejszość bowiem nie liczy się, kiedy opinia większości wspiera się na autorytecie państwa.
Z tego można wyciągnąć także inny uwagi godny wniosek, że książęta powinni
powierzać innym rozdzielanie ciężarów, a dla siebie zachować rozdzielanie łask.
...albowiem
ludzie będą zawsze dla ciebie źli, jeżeli konieczność nie zmusi ich to tego, by byli dobrzy.
...powszechna to wada ludzi nie pamiętać o burzy, gdy morze spokojne.
...gdyż nigdy nie chciałoby się upaść dlatego tylko, że się wierzy, iż
później znajdzie się taki, kto cię podniesie.
...szczęście
jest jak kobieta, którą trzeba koniecznie bić i dręczyć, aby ją posiąść; i tacy, którzy to czynią,
zwyciężają łatwiej niż ci, którzy postępują oględnie. Dlatego zawsze szczęście, tak jak
kobieta, jest przyjacielem młodych, bo ci są mniej oględni, bardziej zapalczywi i z większą
zuchwałością rozkazują.
Nie chce Bóg czynić wszystkiego, by nam nie odbierać wolnej woli ani części tej sławy,
która nam się należy.
...ludzie prędzej puszczają w niepamięć śmierć ojca niż stratę ojcowizny",
albo który, porównując wartość miłości i strachu jako narzędzi sprawowania rządów,
powiada, że "miłość trzymana jest węzłem zobowiązań, który ludzie, ponieważ są nikczemni,
zrywają, skoro tylko nadarzy się sposobność osobistej korzyści, natomiast strach jest oparty
na obawie kary; ten więc nie zawiedzie nigdy.
Źródło: CTTTRLKOQ -->[url=http://www.eioba.pl]www.eioba.pl[/url]
Z tego należy
wyciągnąć wniosek, że zdobywca, opanowawszy rządy, powinien przygotować i popełnić
naraz wszystkie nieodzowne okrucieństwa, aby nie wracając do nich codziennie i nie
powtarzając ich, mógł dodać ludziom otuchy i pozyskać ich dobrodziejstwami. Kto czyni
inaczej, czy to przez tchórzostwo, czy złą radę, jest zmuszony trzymać ciągle nóż w ręku i nie
może nigdy spuścić się na swych poddanych, którzy wskutek ustawicznych i świeżych
krzywd nie mogą nabrać do niego zaufania. Albowiem krzywdy powinno się wyrządzać
wszystkie naraz, aby krócej doznawane, mniej tym samym krzywdziły, natomiast
dobrodziejstwa świadczyć trzeba po trosze, aby lepiej smakowały.
...wolał raczej ze swoimi przegrać, niż z obcymi wygrać.
W ogóle cudza zbroja albo ci spada z pleców, albo ci ciąży, albo cię gniecie.
Albowiem mąż zbrojny nie może się równać z bezbronnym, a nie zgadza się z rozumem, aby uzbrojony dobrowolnie słuchał bezbronnego i aby bezbronny przebywał bezpiecznie między uzbrojonymi sługami; albowiem gdy jedna strona ma tylko wzgardę, a druga podejrzenie, niepodobna, by razem zgodnie działały.
Wielu wyobrażało sobie takie republiki i księstwa, jakich w rzeczywistości ani nie
widzieli, ani nie znali; wszak sposób, w jaki się żyje, jest tak różny od tego, w jaki się żyć
powinno, że kto, chcąc czynić tak, jak się czynić powinno, nie czyni tak, jak inni ludzie
czynią, ten gotuje raczej swój upadek niż przetrwanie; bowiem człowiek, który pragnie
zawsze i wszędzie wytrwać w dobrem, paść koniecznie musi między tylu ludźmi, którzy nie są dobrymi.
...albowiem gdy wszystko dobrze rozważy, zobaczy, że niejedna rzecz, która wyda się
cnotą, w zastosowaniu spowodowałaby jego upadek, a niejedna znowu, która wyda się wadą, w zastosowaniu przyniesie mu bezpieczeństwo i pomyślność.
Z tego, co nie jest własnością twoją ani twoich poddanych, obficie można szafować, , albowiem wydawanie z cudzego nie tylko nie odbiera ci poważania, lecz owszem przysparza, jedynie szkodzi ci wydawanie z tego, co jest twoją własnością.
...każdy książę
powinien pragnąć, by go uważano za litościwego, a nie za okrutnego.
Rodzi się z tego pytanie: czy lepiej jest budzić miłość niż strach, czy strach niż miłość.
Odpowiem, że chciałoby się i jednej, i drugiej rzeczy, lecz ponieważ trudno połączyć je, więc
gdy jednej ma brakować, o wiele bezpieczniej budzić strach niż miłość.
...gdy im czynisz dobrze, wszyscy są ci oddani, ofiarują ci swą krew i mienie, życie i dzieci, kiedy potrzeba jest daleko - jak to już powyżej powiedziałem - lecz odwracają się, gdy się w potrzebie znajdziesz.
A mniej boją się ludzie krzywdzić kogoś, kto budzi miłość, niż tego, który budzi strach.
Albowiem miłość jest trzymana węzłem zobowiązań, który ludzie, ponieważ są nikczemni,
zrywają, skoro tylko nadarzy się sposobność osobistej korzyści, natomiast strach jest oparty
na obawie kary; ten więc nie zawiedzie nigdy. Niemniej jednak książę powinien budzić strach w taki sposób, by jeżeli już nie może pozyskać miłości, uniknął przynajmniej nienawiści:
Można bowiem bardzo dobrze budzić strach, a nie być znienawidzonym.
Gdy zaś będzie zmuszonym nastawać na krew czyjąkolwiek, niech to czyni tam, gdzie jest dostateczne usprawiedliwienie i wyraźna przyczyna, lecz przede wszystkim niech powstrzymuje się od cudzego mienia, gdyż ludzie prędzej puszczają w niepamięć śmierć ojca niż stratę ojcowizny.
Każdy rozumie, że byłoby rzeczą chwalebną dotrzymywać wiary i postępować w
życiu szczerze, a nie podstępnie. Jednak doświadczenie naszych czasów uczy, że tacy
dokonali wielkich rzeczy, którzy mało przywiązywali wagi do dotrzymywania wiary, i którzy
chytrze potrafili usidłać mózgi ludzkie, a w końcu wzięli przewagę nad tymi, którzy zaufali
ich lojalności.
Musicie bowiem wiedzieć, że dwa są sposoby prowadzenia walki: jeden - prawem,
drugi - siłą;
...powinien spośród nich wziąć za wzór lisa i lwa,
albowiem lew nie umie unikać sideł, a lis bronić się przed wilkami. Trzeba przeto być lisem,
by wiedzieć, co sidła, i lwem, by postrach budzić u wilków.
...ludzie tak są prości i tak naginają się do
chwilowych konieczności.
Powinien przeto książę bardzo nad tym czuwać, by z ust jego nie wyszło nic, co by nie
było przejęte pięciu zaletami, powyżej wymienionymi, i by temu, kto go widzi i słyszy,
wydawał się cały miłosierdziem, cały wiernością, cały ludzkością, cały prawością, cały
religijnością. Szczególnie potrzebne jest, aby się zdawało, że się ma tę ostatnią właściwość,
albowiem ludzie w ogóle więcej osądzają oczyma niż rękoma, bo widzieć dane jest każdemu,
a dotykać niewielu. Każdy widzi, za jakiego uchodzisz, lecz bardzo mało wie, czym jesteś
mniejszość bowiem nie liczy się, kiedy opinia większości wspiera się na autorytecie państwa.
Z tego można wyciągnąć także inny uwagi godny wniosek, że książęta powinni
powierzać innym rozdzielanie ciężarów, a dla siebie zachować rozdzielanie łask.
...albowiem
ludzie będą zawsze dla ciebie źli, jeżeli konieczność nie zmusi ich to tego, by byli dobrzy.
...powszechna to wada ludzi nie pamiętać o burzy, gdy morze spokojne.
...gdyż nigdy nie chciałoby się upaść dlatego tylko, że się wierzy, iż
później znajdzie się taki, kto cię podniesie.
...szczęście
jest jak kobieta, którą trzeba koniecznie bić i dręczyć, aby ją posiąść; i tacy, którzy to czynią,
zwyciężają łatwiej niż ci, którzy postępują oględnie. Dlatego zawsze szczęście, tak jak
kobieta, jest przyjacielem młodych, bo ci są mniej oględni, bardziej zapalczywi i z większą
zuchwałością rozkazują.
Nie chce Bóg czynić wszystkiego, by nam nie odbierać wolnej woli ani części tej sławy,
która nam się należy.
...ludzie prędzej puszczają w niepamięć śmierć ojca niż stratę ojcowizny",
albo który, porównując wartość miłości i strachu jako narzędzi sprawowania rządów,
powiada, że "miłość trzymana jest węzłem zobowiązań, który ludzie, ponieważ są nikczemni,
zrywają, skoro tylko nadarzy się sposobność osobistej korzyści, natomiast strach jest oparty
na obawie kary; ten więc nie zawiedzie nigdy.
Źródło: CTTTRLKOQ -->[url=http://www.eioba.pl]www.eioba.pl[/url]
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz