poniedziałek, 3 stycznia 2022

Ostara

Ostara




newbielink:http://circleofthesacredmuse.com/celebrations/ostara/ [nonactive]
Tłumaczenie: Split

Wiosenne Zrównanie Dnia z Nocą to jedno z czterech corocznych świąt związanych ze Słońcem. Dzień i noc są równe lecz właśnie w momencie kiedy szala przechyli się na stronę światła.
Wiosenna Równonoc jest poświęcona / gloryfikuje wschód słońca, młodość, Gwiazdę Poranną, Żywioł Powietrza oraz Wschód. Saksońska bogini Eostre (Ostara) – od której to imienia pochodzi nazwa Wielkanoc – i grecka bogini Eos – od której bierze swą nazwę kierunek świata Wschód – są boginiami jutrzenki. Tak jak poranek jest czasem narodzin nowego światła, tak i Wiosenna Równonoc jest czasem narodzin nowego życia. Od tej właśnie chwili Bóg Słońca rozpoczyna swą wędrówkę po Niebie, a światło jego i jego ciepło pokonują mroki zimy. I dzieje się tak aż jego potęga sięgnie zenitu podczas Przesilenia Letniego w czerwcu.

Święto, którego nazwa pochodzi od bogini Eostry, celebrowane jest o poranku, co sugeruje nam, że w czasach starożytnych Wiosenna Równonoc była także celebrowana o poranku, zgodnie z ideą / naturą Szabatu. Wiosenna Równonoc oznacza nowy początek, ponowne przebudzenie się natury z długiego zimowego snu i ten właśnie czas kiedy światłość przezwycięża ciemność. Z tego również powodu kur, którego pianie obwieszczało jutrznię był dla Apolla – Boga Słońca – święty.
Eostre, zwaną też Ostarą, była anglosaską boginią Wiosny, Płodności i Odrodzenia. Pierwotnie święto Eostre (imię to jest germańskim wariantem odpowiednio  Ishtar, Astarte a w końcu Izydy) było obchodzone w Kalendarzu Pogańskim we Wiosenną Równonoc. Miesiącem jej poświęconym był trzeci miesiąc księżyca, tzw. Księżyc Eostre, który przypada na czas od połowy lutego do połowy marca. Był on również zwany Miesiącem Zazieleniania się Ziemi. Od imienia bogini Eostre oprócz Wielkanocy (Easter) pochodzi również słowo „estrus”, oznaczające powtarzający się, ograniczony czas seksualnej otwartości u samic ssaków. Poeci saksońscy najwyraźniej identyfikowali się z Indyjską/Hinduską Wielką Matką Kali-Ma. Beowulf, tytułowy bohater staro-angielskiego (saksońskiego więc) epiku mówi o „ wodach Gangesu, którego to fale zalewowe płyną w dół, ku nieznanemu morzu blisko odległego domu Eostry”.

Stosunki seksualne były prawie obligatoryjne podczas Wieczoru Eostry / Ostary. Obligatoryjny był również spożywany wtedy wspólny posiłek składający się z pokarmów kojarzonych z płodnością, takich jak ciasta, miód i jaja.
W  tradycji grecko-rzymskiej celebrowano/ czczono Ceres, Boginię Ziarna. Robiono to od Święta Ostary aż do pierwszych plonów. Wierzono, że w Równonoc chodzi ona od pola do pola i błogosławi nowo posiane ziarna. To właśnie od jej imienia pochodzi słowo „zboże” (cereal). Wedle tradycji rzymskiej był to również początek Nowego Roku, który zaczynał się w 15 Marca, w Idy Marcowe. Astronomiczny Nowy Rok rozpoczynał się w Równonoc, w czas gdy słońce wchodziło w pierwszy znak Zodiaku, czyli w Barana.

Persowie również świętowali Nowy Rok we Wiosenne Zrównanie Dnia z Nocą, i aż do połowy XVIII wieku kultywowali stary zwyczaj wręczania sobie na tę okazję kolorowanych jaj. Jaja zawsze były symbolem ponownego narodzenia , dlatego właśnie jaja Wielkanocne były w kolorze czerwonym – kolorze życiodajnej krwi, szczególnie w Europie Wschodniej. Rosjanie kładli czerwone jaja na grobach – spełniały one funkcję tzw. amuletów zmartwychwstania. W krajach gdzie żyli i Chrześcijanie i poganie Niedziela Wielkanocna (dzień słońca) była poświęcona  czczeniu Chrystusa i chrześcijańskich wierzeń, natomiast Poniedziałek Wielkanocny (dzień księżyca) był poświęcony oddawaniu czci pogańskim bóstwom. W Czechach wiejskie dziewczyny, tak jak starożytne kapłanki, symbolicznie składały w ofierze Pana Śmierci wrzucając go do wody i śpiewając „ śmierć płynie już w wodzie, Wiosna przychodzi znów do nas, niosąc ze sobą czerwone jaja i żółte naleśniki / bliny ; pozbyliśmy się Śmierci ze wsi, przynosimy do naszej wioski Lato”.
Tradycyjne kolory tej pory roku obejmują zarówno zimne kolory Zimy i ciepłe kolory Lata, co daje nam pastelowe odcienie lawendy, różu, zieleni i żółci.

BARANEK

Baranek jest jednym z symboli Ostary i był zwierzęciem świętym dla praktycznie wszystkich bogiń z Europy, Środkowego Wschodu i Afryki. Został on również włączony do obchodów nowych chrześcijańskich Świąt Wielkiej Nocy.

KOSZYK WIELKANOCNY

Koszyk Wielkanocny jest pełen pogańskich symboli, takich jak kolorowane i udekorowane jaja, czekoladowe króliki czy też żółte kurczątka. Uważa się, że sama idea koszyka jest blisko związana z jajami, ponieważ wierzy się, że nasi przodkowie zaczęli pleść kosze zainspirowani przez ptaki, które to podglądali a które to wiły gniazda gdzie później składały swoje jaja.

WIELKANOC

Wiele z chrześcijańskich tradycji Wielkanocnych wywodzi się z tradycji pogańskich. Można powiedzieć, że Wielkanoc i zmartwychwstanie Jesusa to tak naprawdę  jeszcze jedna wersja starożytnych mitów.  
Jedną z pierwszych znanych nam i zapisanych historii związanych ze śmiercią i zmartwychwstaniem jest egipska opowieść o Izydzie i Ozyrysie. Jest to opowieść o wiecznej miłości w której to Bogini Izyda i Bóg Ozyrys władali starożytną krainą, a była to kraina pełna szczęścia i pokoju – aż do czasu kiedy to Set, brat Ozyrysa zamordował go w ataku zazdrości. Następnie rozczłonkował jego ciało na 14 części  i rozrzucił je po całym świecie. Izyda, z rozdartym sercem, wędrując  po świecie i opłakując swego ukochanego, zbierała je. Kiedy już zebrała wszystkie 14 części, z pomocą Annubisa, Władcy Świata Zmarłych, przywróciła Ozyrysa do życia. I z tego właśnie związku Izydy i Ozyrysa narodził się Horus, Bóg Słońca.
W starożytnym Rzymie 15 marca rozpoczynał się 10-dniowy obrządek ku czci Attisa, syna wielkiej Bogini Cybele. Jako symbol Attisa ścinano sosnę i owijano ją w płótno. Następnie ozdabiano fiołkami i umieszczano w grobowcu w świątyni. W Dzień Krwi, zwany także Czarnym Piątkiem, arcykapłan nacinał sobie rękę a krew jego spływała na sosnę. Częścią rytuału żałobnego, który potem następował, były oszalałe / podobne do transu  muzyka i tańce. Dwa dni później o świcie otwierano grobowiec – i okazywał się on pusty. Bóg powstał zmartwych i został ocalony – obiecując tym, którzy w niego wierzą również triumf nad śmiercią. Dzień ten był znany jako Hilaria, lub Dzień Radości i był to czas świętowania i ogromnej zabawy.
Czyż nie brzmi to znajomo ? Czas Wielkanocy  nadal określa się na podstawie faz księżyca. Przypada ona zawsze na pierwszą niedzielę  w  lub po pierwszej pełni księżyca po Wiosennej Równonocy. Innymi słowy w czas, który był kiedyś dla Eostry czasem „brzemiennym”, kiedy to na Ziemi natura ponownie budziła się do życia. To właśnie wtedy Bogini najpierw zabijała a potem poczęła ponownie Zbawiciela – Boga Roślinności – na cały kolejny cykl.

W XVI wieku znano ciekawy Wielkanocny zwyczaj zwany „ pełzaniem do krzyża z jajami i z jabłkami”. W zwyczaju tym dość wyraźnie wykorzystywano starożytne żeńskie symbole życia i śmierci, początku i spełnienia oraz otwierania i zamykania okręgów. Ceremoniał Królów Angielskich nakazywał aby w kościele rozpościerano dywany z szacunku i ku wygodzie króla, królowej i dworzan, którzy to następnie pełzali w kierunku ołtarza na rękach i na kolanach. I choć wymowa pokutna tego obrzędu jest dość jasna, jednakże użycie w nim  jaj oraz jabłek – produktów związanych z symboliką żeńską – nie jest do końca zrozumiałe. Być może reprezentuje to złożenie w ofierze Kościołowi świętych starożytnych symboli Bogiń – czyli symboliczny triumf Chrześcijaństwa nad Starą Religią.
W niemieckim jak i w angielskim w odniesieniu do Wielkanocy używano wyrażenia „the High Time” czyli „szczególny czas”. I to właśnie od tego wyrażenia wzięło nazwę potoczne określenie jakichkolwiek świąt czy uroczystości „high old time” czyli „piękny szczególny czas”.



KRÓLIKI



Króliki są symbolem płodności z powodu ich zdumiewającego tempa rozmnażania się. Z tego powodu kojarzone są również obrzędami płodności Wiosny. Ale pomijając to oczywiste skojarzenie, królik miał dla Pogan inne głębsze znaczenie – dużo mniej jasne. W rejonach Anglii gdzie istniały kopalnie cyny królika uważano za przynoszącego szczęście górnikom, prawie jak świętość. Górnicy, tak jak króliki, żyli kopiąc, ryjąc w ziemi. Wydawałoby się, że króliki żyją w dwóch światach – w tym oraz w tym podziemnym.
To skojarzenie cyny z królikami jest widoczne w kilku kościołach w hrabstwie Devon, w Wielkiej Brytanii. Posiadają one ornamenty na dachach zwane Cynowymi Królikami. Te trójkątne rzeźby przedstawiają trzy siedzące i patrzące w różne strony króliki które połączone są swoimi uszami. Te Cynowe Króliki do złudzenia przypominają bardzo popularne wśród kolekcjonerów starodawne formy używane do produkcji czekoladowych zajączków Wielkanocnych, formy które zrobione są właśnie z cyny.
Królik jest także księżycowym zającem, poświęconym Bogini Księżyca zarówno w krajach Orientu jak i na Zachodzie. W Chinach ludzie wpatrujący się w pełnię księżyca widzą w jego cieniach sylwetkę pięknej młodej Bogini Chang-O  trzymającą w swych rękach ulubionego królika. W Japonii natomiast ludzie wierzą, że królik księżycowy cały czas skubie/ przycina trawę na powierzchni księżyca, oczyszczając go i sprawiając, że świeci on na biało a nie na zielono. Na Zachodzie zając, tak jak i kot, był kojarzony z wiedźmami, czarownicami i mówiono, że posiadały one moc aby zamieniać się w zające. Po dziś dzień chłopi irlandzcy zachowują matriarchalne tabu i nie spożywają mięsa zajęczego mówiąc, że jeść je to tak jak spożywać swoją własną babkę. Celtycka królowa- wojownik Boudika/Boadicea, która mieszkała na Wyspach Brytyjskich w I wieku naszej ery, miała na swoich chorągwiach symbol księżycowego zająca. W Niemczech ludzie opowiadali mity o Hathor-Astarte, Bogini Księżyca która urodziła na Słońcu Złote Jajo. Dzieciom mówiono, że jeśli tylko będą grzeczne zając przyniesie im złote jaja w wigilię Wielkanocy.

LILIA
Lilia uważana  przez Chrześcijan jako symbol śmierci, w pogańskiej Grecji i w pogańskim Rzymie uchodziła za symbol życia i dekorowaną nią ołtarze Ostary oraz świątynie. Młodzi mężczyźni, udając młodych krzepkich bogów, dawali je młodym kobietom o których względy zabiegali. Przyjęcie przez kobietę takiej lilii oznaczało to samo co przyjęcie zaręczynowego pierścionka z diamentem w naszych czasach.
Lilia jest głęboko zakorzeniona w symbolice pogańskiej. Była świętym symbolem Lilith - Sumero-Babilońskiej Bogini Stworzenia. Lotus lub też lilia symbolizowała jej magiczne genitalia. Lilia często reprezentowała dziewiczą stronę Potrójnej Bogini ( oryginalnie : Liliową Pannę), podczas gdy jej matczyne/ macierzyńskie oblicze było reprezentowane przez różę. Lilia była również poświęcona Bogini Eostre-Astarte, która była Boginią Wielkanocnych Lilii. Bogini ta posiadała potrójny jonicki (tzn. przypominający żeńskie genitalia i symbolizujący płodność i potęgę kobiecej seksualności)  emblem, który jest widoczny we francuskiej fleur-de-lys – która jest stylizowaną lilią czy też w irlandzkiej koniczynie, którą nieodzownie się z lilią kojarzy. Warto zauważyć, że symbol koniczyny nie wywodzi się z Irlandii ale z Doliny Indusu, gdzie był używany już około 6000 lat przed początkiem Chrześcijaństwa.
Do innych bogiń które w swej świętej symbolice mają lilię należą Junona, Uni, Wenus, Dziewica Maryja i Hera. Kiedy z piersi Hery wytrysnęło mleko i w ten sposób powstała Droga Mleczna, krople które spadły na Ziemię przemieniły się w lilie. Wielkanocna lilia była średniowiecznym pas-kwiatem, od łacińskiego „passus” czyli „kroczyć, iść” i spokrewniona z wyrazem pascha czy też Pascha Wielkanocna. Dlatego właśnie nazywano ją „Pash-kwiatem”, „Pasque kwiatem”, czy też  kwiatem Pasji. Ta ostatnia nazwa była odnoszona przez Chrześcijan do Pasji – męczeńskiej śmierci Chrystusa, a przez Pogan do Wiosennej pasji, namiętnej miłości na śmierć i życie Boga Życia / Roślinności do Bogini Ziemi.

CZYNNOŚCI / OBRZĘDY



Pierwotnie święto Eostre podczas Wiosennej Równonocy związane było z rytualnym błogosławieniem pól i ziarna pod zasiewy. Jeśli chciałbyś celebrować to święto możesz wtedy :
 - rytualnie zasiać nasiona (wybierz ziele lub kwiat symbolizujące to czego pragniesz) w donicy, pobłogosław je wszystkimi czterema Żywiołami, a następnie umieść donicę z nimi w odpowiednim dla zasianej rośliny miejscu, np. na słonecznym parapecie czy w zacienionym miejscu. Będzie ona rosła a Twoje życzenia będą się spełniać.
- załóż swój ogródek
- upiecz i spożyj słodki „braided bread” czyli chleb który na wierzchu ma wzór plecionego warkocza
- zrób i zjedz czekoladowe jaja
- zrób wiosenne porządki – a-kysz z tym co stare, zaproś wszystko to co nowe !
- jeśli jesteś kobietą zrób nową miotłę
- jeśli jesteś mężczyzną spraw sobie  nowy kij / laskę
- dekoruj koszami kwiatów
- używaj ziół do celów praktycznych tak jak i magicznych
- noś ubrania w kolorze zielonym
- kochaj się na świeżo zaoranym polu lub na świeżo skopanym ogródku. Jest to Wielki Rytuał : ciało kobiety symbolizuje płodną glebę, jest wręcz wcieleniem Bogini Ziemi. W starych pogańskich czasach ta noc owocowała wieloma poczęciami nowego życia.
- wyjdź z domu przed wschodem słońca w Równonoc lub w Wielkanoc i zaczerpnij wody ze strumienia. Uważa się, że woda ta jest święta i posiada właściwości lecznicze.
- pójdź na pole i nazbieraj różnych dzikich/polnych kwiatów (przed zerwaniem ich podziękuj im za ich ofiarę). Możesz też kupić kwiaty w kwiaciarni, wybierając jeden czy dwa z tych które szczególnie lubisz. Weź je ze sobą do domu i z pomocą książek, własnej intuicji, wahadełka itp. sprawdź co one symbolizują i przepowiadają Ci  w życiu. Kwiaty które wybrałeś wyrażają

Twoje skrywane myśli i emocje.
- zaplanuj spacer po parku czy ogrodzie, przejażdżkę, wycieczkę do lasu lub w jakieś inne zielone miejsca. Nie traktuj tego jako ćwiczenie fizyczne, nie idź też tam w żadnym innym określonym celu choćby podziwiania natury. Spraw raczej aby Twój spacer, Twoja wyprawa była czymś szczególnym, rytuałem, hołdem złożonym samej Naturze.



- pokoloruj lub ufarbuj jaja, ozdób je specjalnymi symbolami, literami i  znakami i wymień się nimi z najbliższymi i z przyjaciółmi. Zostaw kilka z nich w lesie dla dusz / duchów, niektóre zaoraj na polu lub zakop w ogrodzie abyś miał dobry urodzaj. By uzyskać różne koloranty do farbowania jaj gotuj w wodzie przez 10-15 minut :
- 5 lub 6 odnóżek korzenia marzanny i mszycę o nazwie koszenila aby uzyskać kolor czerwony
- aby uzyskać kolor różowy użyj tych samych składników co powyżej, ale w mniejszej ilości
- korzenia kurkumy lub przyprawy kurkuma, kwiatów jarnowca ciernistego lub sproszkowanego szafranu aby uzyskać kolor żółty
- nasion urzetu barwierskiego (Isatis tinctoria), zgniecionych borówek, czerwonej kapusty i octu aby uzyskać kolor niebieski
- łupinek cebuli aby uzyskać kolor jasno-pomarańczowy
- naci marchewki aby uzyskać kolor żółto-zielony
- szpinaku aby uzyskać kolor zielony
- żurawiny aby uzyskać kolor brązowy
- kampeszu aby uzyskać kolor czerwono- lub ciemno-fioletowy
Trzeba użyć największą dopuszczalną ilość w/w produktów na jednostkę wody, tak aby uzyskany kolor był jak najbardziej intensywny.  Po 10-15 minutach gotowania w/w produktów w wodzie, należy wodę przecedzić i nalać do filiżanek a następnie dodać do każdej filiżanki 1-2 łyżeczki octu.

JEDZENIE / POTRAWY

Wiele produktów i potraw spożywanych podczas Wielkanocy jest pochodzenia pogańskiego. W Europie Wschodniej robi się danie o nazwie „pashka” z białego sera o kremowej konsystencji , masła i cukru. W Wielkanocny poranek „paszkę” ozdabia się kandyzowanymi fiołkami a ludzie witają się słowami „On (zmartwych)powstał”. Jest to jednoznaczne odniesienie do Chrystusa , ale fiołki pierwotnie kojarzyły się z Attis, z której to krwi narodziły się. Właśnie dlatego „pashka” kojarzyła się z Attis. A wracając do Chrystusa – jego powstanie zmartwych, jak już wiemy, było obchodzone w wiosenną Równonoc.
Koło Słońca, symbol idealnej równowagi która następuje podczas równonocy, stało się inspiracją do powstania „hot cross buns” czyli popularnych bułeczek z symbolem krzyża na wierzchu. Bułeczki takie robiono już w czasach pogańskich, na długo przed tym zanim dodano je do tradycji chrześcijańskiej związanej z obchodzeniem Wielkanocy (twierdząc, że krzyż na bułeczkach symbolizuje krzyż Jezusowy).
We Włoszech kolorowane jaja są używane do pieczenia różnego rodzaju ciast / bułek z motywem warkocza, symbolizujących Boginię Płodności i Boginię Ziarna.
Inne produkty związane z tą tradycją obejmują nasiona, cukinię, zielone warzywa naciowe i pędy/ kiełki, winogrono oraz poncz owocowy.

HOT CROSS BUNS (Bułeczki z symbolem krzyża na wierzchu)

Składniki :
1 szklanka rodzynek ; ½ szklanki suszonych moreli ; ½ szklanki posiekanych orzechów włoskich ; 1 łyżeczka drożdży ; ¼ szklanki ciepłej wody ; 3 szklanki mąki ; 1 łyżeczka soli ; 1 jajko, ubite ; 1 ½ łyżki stołowej miodu ; ½ szklanki bardzo gorącej wody ; ½ szklanki zimnej maślanki ;   1/8  szklanki stopionego masła
1. Posiekać morele na drobne kawałki. Rodzynki i morele krótko pogotować na parze, aż będą miękkie. Rozpuścić drożdże w ciepłej wodzie i odstawić.
2. Wymieszać w misce mąkę z solą, zostawiając w środku dziurę.
3. Ubić trochę jajko ; dodać miodu, gorącej wody, masła i maślanki.
4. Wlać to wszystko (punkt 3) oraz rozpuszczone drożdże do miski z mąką i solą. Dobrze wymieszać a następnie ugnieść. Pamiętaj, że ugniatając trzeba mieć mokre dłonie. W czasie ugniatania dodawaj tyle wody ile potrzeba, ażeby ciasto stało się miękkie i sprężyste.
5. Ugniatając delikatnie dodaj owoce i orzechy.
6. Uformuj z ciasta kulkę i umieść ją gładką stroną do góry w misce. Pozostaw w ciepłym, przewiewnym miejscu.
7. Po upływie 1 ½ godziny „wyciśnij” ciasto a następnie ponownie uformuj je w kulkę i pozwól rosnąć przez około 45 minut.
8. Następnie uformuj około 15 „placuszków” wielkości piłki golfowej i umieść je, zostawiając między nimi trochę miejsca, na wysmarowanej tłuszczem blasze do pieczenia ciastek.
9. Pozwól aby rosły przez około 10 minut, potem spłaszcz je delikatnie dłonią. Pozwól aby rosły przez następne około 30 minut.
10. Nagrzej piekarnik do temperatury 180 stopni C (350 F). Tuż przed włożeniem bułek do piekarnika, użyj drewnianej szpatułki i wyciśnij delikatnie na bułkach krzyże (wciskając szpatułkę nie głębiej niż połowa wysokości bułki).
11. Bułki się pieką, a w tym czasie przygotuj polewę z 3 łyżek stołowych miodu, 1 łyżki stołowej masła i ½ łyżeczki cynamonu. Doprowadź te składniki do wrzenia a następnie odstaw. Gdy bułki się upieką i wyjmiesz je z piekarnika użyj miękkiego pędzelka i posmaruj je przygotowaną polewą. Bułki podawaj do spożycia ciepłe / na ciepło.

Pashka

Składniki :
450 g białego kremowego serka (w temperaturze pokojowej) ; 220 g masła (w temperaturze pokojowej) ; 1 – ¾ szklanki cukru pudru ;            2 łyżeczki ekstraktu z wanilii ; 1 szklanka rodzynek ; 1 szklanka prażonych migdałów
Nagrzej piekarnik do 180 stopni C (350 F) a następnie do wyłożonego pergaminem naczynia włóż migdały i praż je przez około 10 -12 minut aż lekko zbrązowieją. Wyjmij z piekarnika i odstaw aby wystygły.
Ser umieść w robocie kuchennym i wymieszaj / zmiksuj, aż nie będzie żadnych gródek. Jeśli nie masz robota kuchennego, włóż ser do sitka o drobnych oczkach i używając plastikowej łyżki bądź gumowej szpatułki przetrzyj  serek do miski. Następnie dodaj masło i wymieszaj, aż uzyskasz kremową konsystencję. Dodaj cukier i wanilię i wymieszaj wszystko razem. Teraz dodaj rodzynki i migdały i jeszcze raz wymieszaj wszystko dokładnie, zwracając uwagę, żeby nic niewymieszanego nie pozostało na ściankach czy też na dnie. Następnie całość umieść w lodówce aż stwardnieje (minimum 2-4 godziny). Podawaj z kulką lodów polaną sosem „Melba”.
Sos Melba
450 g malin ; ½ -1 (około 100 – 200 g) szklanki cukru ; 2 łyżeczki świeżego soku z cytryny
Zmieszaj owoce i cukier w blenderze „na puree”, czyli tak, aby uzyskać prawie stan płynny. Dodaj sok z cytryny i dobrze wymieszaj. Następnie przetrzyj  przez sito o małych oczkach  do małej miseczki. Uzyskasz około 1-1/2 szklanki sosu. Sos należy schłodzić.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

Zbrodnicze małżeństwo Graffów

W piśmie z 19 listopada 1953 roku prokurator Alicja Graff wymieniała zarzuty wobec płk. Wacława Kostka-Biernackiego:  „Od 1931 r. do 31 sier...