❗3 października 1942 r. we wsi Pikule pow. Janów Lubelski

❗3 października 1942 r. we wsi Pikule pow. Janów Lubelski, w pacyfikacji ukraińsko - niemieckiej zamordowanych zostało 51 Polaków - w tym 19 dzieci i 13 kobiet.

Podczas II wojny światowej mieszkańcy wsi wspierali partyzantów walczących z niemieckim okupantem na terenie Lasów Janowskich. W roku 1942 w okolicach wsi partyzanci stoczyli walkę z okupantem. W akcie zemsty Niemcy wspierani przez Ukraińców dokonali pacyfikacji wsi. 3 października 1942 r. zamordowano 51 osób, spalono 13 domów mieszkalnych i wszystkie zabudowania gospodarcze. 

❌Nazwiska zamordowanych: 

Antoni Ciupak (lat 52), Czesława Ciupak (lat 18), Paweł Ciupak (lat 64), Tadeusz Ciupak (lat 15), Władysław Ciupak (lat 21), Marianna Jonak (lat 52), Henryk Jonak (lat 4), Jadwiga Jonak (lat 15), Paweł Jonak (lat 50), Władysława Jonak (lat 11), Jan Karkut (lat 21), Agnieszka Kata (lat 60), Franciszek Kata (lat 64), Józef Kata (lat 34), Krystyna Kata (lat 13), Leontyna Kata (lat 17), Marianna Kata (lat 54), Władysław Kata (lat 34), Wojciech Kata (lat 56), Antonina Matysek (lat 28), Genowefa Matysek (lat 17), Jan Matysek (lat 67), Janina Matysek (lat 32), Jerzy Matysek (6 miesięcy), Ludwik Matysek (lat 31), drugi Ludwik Matysek (lat 3), Natalia Matysek (lat 5), Agnieszka Pikula (la 60), Aleksandra Pikula (1 rok), Czesław Pikula (lat 5), Edward Pikula (lat 26), Ignacy Pikula (lat 70), Julian Pikula (lat 30), Katarzyna Pikula (lat 7), Ludwik Pikula (lat 27), Rozalia Pikula (lat 59), Stanisław Pikula (lat 69), Stanisława Pikula (lat 22), Władysława Pikula (lat 3), Zofia Pikula (lat 50), Antoni Prężyna (lat 60), Franciszka Prężyna (lat 46), Genowefa Prężyna (lat 17), Hipolit Prężyna (lat 15), Stanisława Prężyna (lat 19), Helena Sowińska (lat 43), Janina Sowińska (lat 4), Kazimiera Sowińska (lat 11), Stanisława Sowińska (1 rok), Czesław Sowiński (lat 6), Mikołaj Sowiński (lat 39).

Zwłoki pomordowanych zostały w grudniu 1945 roku ekshumowane i przeniesione na cmentarz rzymskokatolicki w Janowie Lubelskim. W 1967 roku wystawiony został pomnik upamiętniający ten mord.

➡️ 3 października zostały spalone również miejscowości Gwizdów i Kalenne - łącznie zginęło 110 kobiet, dzieci i 21 mężczyzn. Resztę wyłapano i wysłano na roboty przymusowe do Rzeszy.

W tych trzech przypadkach Niemcy zastosowali plan "fałszywych partyzantów". Były to tzw. "bandy pozorowane" używane do prowokacji Polaków.

------------------------

✔️O przebiegu pacyfikacji zeznaje naoczny świadek Adam Pikula:

"Dnia 3 października 1942 roku około godziny 15.00 przyjechali do wsi Pikule Niemcy. SS-mani otoczyli i podpalili wszystkie zabudowania. Następnie wymordowali 51 Polaków, w tym wiele kobiet i dzieci. Ja ocalałem tylko dlatego, że byłem w lesie. Uratowali się również ci, którzy podczas akcji nie znajdowali się w wiosce, inwentarz żywy, który nie został spalony, zrabowali i zabrali Ukraińcy. Nie wiem dlaczego Niemcy spacyfikowali wieś. Później mówiono, że nasza miejscowość sympatyzowała z partyzantami".

------------------------

✔️W listopadzie 1943 r. komendant AK w Okręgu Lubelskim ostrzegał: 

"Zaszedł wypadek, że pewna grupa żołnierzy niemieckich Ormian zjawiła się w pewnej wiosce, gdzie Ormianie ci twierdzili, że uciekli (zdezerterowali) z oddziałów niemieckich i chcieli  nawiązać kontakt z organizacjami polskimi. Uzyskali od ludności pomoc w ukryciu i wyżywieniu. Po tygodniu zniknęli z tej wioski, a w następnym dniu zjawiła się żandarmeria niemiecka GPO. Z wioski zabrano mężczyzn, a kilku z nich rozstrzelano na miejscu. Jak z powyższego wynika, Niemcy używają Ormian, Gruzinów, Ukraińców i innych żołnierzy z terenów Rosji Sow. do prowokacji Polaków. Zwracam uwagę na powyższe i nakazuję poinformować wszystkich naszych żołnierzy, by unikali kontaktów z żołnierzami 'Ost Legionu', gdyż jest to prowokacja".

✔️W grudniu 1943 kontrwywiad AK stwierdził, że - "jako trik stosuje G-o [Gestapo] metodę: grupa rzekomo dezerterów (Niemców,

najczęściej Ormian, Ukraińców lub Rosjan) nawiązuje rozmowy z ludźmi mającymi kontakt z organizacjami, umawia z nimi spotkania i naprowadza na nich władze bezpieczeństwa".

-----------------------

Po okupacji niektóre wioski podleczyły rany, ale po wielu domostwach pozostały tylko ślady...