Generalissimus Francisco Franco Bahamonde zmarł co prawda śmiercią naturalną (niemal 83 lata), i został pochowany 23 listopada 1975 w Dolinie Poległych (Valle de los Caídos) – położonym w górzystym paśmie Sierra de Guadarrama mauzoleum upamiętniającym ofiary wojny domowej w Hiszpanii.
Caudillo Franco miał wielu zwolenników, ale więcej przeciwników. Więc potomkowie ofiar wojny domowej w Hiszpanii, po licznych bataliach prawnych – przy sprzeciwie rodziny generała, przeora Bazyliki oraz środowisk prawicowych (czyt. neo-faszystowskich) – doprowadzili do tego, że 24 października 2019 grób dyktatora w monumentalnym mauzoleum został zlikwidowany, a jego ciało przewieziono na podmadrycki cmentarz Mingorrubio.
wiki
31 marca 1939 Hiszpania podpisała traktat o pokoju z III Rzeszą, zapewniający „życzliwą neutralność” każdej ze stron w sytuacji, gdy partner znajdzie się w stanie wojny oraz zobowiązania do rozwijania wzajemnych stosunków gospodarczych i kulturalnych, a także kontaktów na gruncie wojskowym (wymianę doświadczeń i kadr). Porozumienie to ostatecznie nie dało Niemcom wielu konkretnych korzyści, natomiast zwalniało Hiszpanię z aktywnego udziału w wojnach prowadzonych przez Niemcy. Kilka dni wcześniej Hiszpania podpisała podobny układ z Portugalią, w której panowała dyktatura Antonia Salazara. Rząd zadłużył kraj względem Osi ze względu na płatną pomoc udzieloną nacjonalistom przez mocarstwa – Włochy swój udział po stronie nacjonalistów zgodnie z decyzją Benito Mussoliniego kredytowały finansowo i materiałowo w całości, co doprowadziło w 1939 do wyczerpania rezerw armii włoskiej i zadłużenia Hiszpanii wobec Włoch na kwotę 273 mln ówczesnych dolarów amerykańskich. Niemcy zaangażowały się materiałowo na znacznie mniejszą skalę (10 000 ludzi – przy łącznych stratach 300 ludzi), 200 czołgów i 600 samolotów – wobec 50 000 Włochów, 150 czołgów, 660 samolotów i 800 dział i częściowo jedynie kredytowały dostawy (w clearingu) – rząd Franco był ostatecznie w 1939 winien III Rzeszy równowartość 225 mln ówczesnych dolarów, które spłacał do 1943 dostawami surowców strategicznych. Wskutek konsternacji w Hiszpanii po zawarciu przez Niemcy w sierpniu paktu Ribbentrop-Mołotow, a następnie po ataku na Polskę, Hiszpania odmówiła podpisania planowanej na wrzesień odrębnej umowy kulturalnej. Od 1940 niemieckie Gestapo pomagało frankistom wyłapywać przebywających na wolności działaczy republikańskich. Ponadto agenci gestapo znajdowali się w hiszpańskich konsulatach i ambasadach.
W czerwcu 1940 Franco zaproponował Hitlerowi przystąpienie Hiszpanii do wojny w zamian za odzyskanie całego Maroka. Hitler odniósł się z rezerwą do propozycji, ale zgodził się na spotkanie z Franco, które odbyło się 23 października 1940. Nie przyniosło żadnych rezultatów, bowiem Hitler uznał, iż „żądania Hiszpanów są zupełnie niewspółmierne do ich sił”; Franco również nie zaakceptował żądań Hitlera. Według odtajnionych w 2013 danych to akcja brytyjskiego wywiadu uniemożliwiła przystąpienie Hiszpanii do wojny po stronie Niemiec hitlerowskich. Brytyjscy agenci MI6 mieli przekupić doradców Franco kwotą 200 milionów funtów. Dyktatorzy Niemiec i Hiszpanii spotkali się w Kraju Basków w 1940; od tamtego czasu Brytyjczycy rozpoczęli akcję przekupywania liderów nacjonalistycznej Hiszpanii. Pieniądze rządu Wielkiej Brytanii zostały przelane ze Szwajcarii na konto przedsiębiorcy Juana Marcha i miały trafić do współpracowników Franco, hiszpańskich agentów, armatorów, aby odmówili budowy okrętów wojennych, a nawet Nicolasa – brata Franco. Hiszpania początkowo miała status „strony niewalczącej” w II wojnie światowej, a w 1943 Franco ogłosił przejście do stanu neutralności[35]. Współpraca z państwami Osi polegała, między innymi, na wysłaniu ochotniczej Błękitnej Dywizji na front wschodni do walki ze Związkiem Radzieckim oraz współpracy handlowo-gospodarczej. Mimo to Franco nie dał Hitlerowi skłonić się do ataku na Gibraltar, konsekwentnie odmawiał również wykorzystywania terytorium Hiszpanii w celach militarnych. Podczas okupacji Francji przez nazistowskie Niemcy Hiszpania przez okres całej wojny bezprawnie okupowała miasto Tanger w Maroku. Po zajęciu Francji przez Niemców dyktator zachęcał okupantów do wysyłania przebywających w tym kraju republikanów do obozów śmierci. 5000 zwolenników republiki zostało wywiezionych do Dachau inni do Buchenwaldu (w tym pisarz Jorge Semprún), Bergen-Belsen, Sachsenhausen, Auschwitz, Flossenbürga i Mauthausen-Gusen (5000 z 7200 hiszpańskich więźniów w Mauthausen zginęło).
W 1941 Hiszpania przygotowała listę 6000 Żydów znajdujących się na jej terytorium i przekazała ją Himmlerowi. W tym czasie Hiszpania i Niemcy prowadziły negocjacje nad wejściem Hiszpanii do sojuszu państw Osi. Wiele dokumentów potwierdzających współpracę między frankistami i nazistami zostało spalonych po 1945. Z tych odnalezionych wiadomo, że Himmler współpracował z rządem hiszpańskim przy ustalaniu miejsca pobytu żydów nawróconych na chrześcijaństwo, a przedstawiciele władz lokalnych mieli zlokalizować mogących ukrywać się w Hiszpanii Żydów sefardyjskich. Z drugiej strony w czasie II wojny światowej wiele tysięcy Żydów przekroczyło Pireneje (na podstawie państwowego dekretu z 1924 przyznającego wszystkim Żydom sefardyjskim, bez względu na miejsce zamieszkania, obywatelstwo hiszpańskie – formalnie było to przywrócenie obywatelstwa wszystkim Żydom wygnanym z Hiszpanii w 1492 i ich potomkom). W tym czasie Hiszpania nie wydała III Rzeszy ani jednego Żyda. …
Podobno. Jak oznajmia wiki …
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz